________________
૯૦ ]
સિદ્ધહેમ બાલાવબેાધિની
મુદ્-દ્રુ-શુદ=fળદો વા || ૨-૨-૮૪ ।।
મુ, કુ, બ્લુ અને શુિ ધાતુના હ્તા, ડાદિ પ્રત્યય પર છતાં અને પદાન્તમાં વિકલ્પે ‘← ” આદેશ થાય છે. ( મુઘતિ = [ મુદ્ + ૨ + ત્તિ ] = મોળ્યા, મોંઢા
=
મોહ પામનાર ).
નાડોસૌ ।।૨-૨-૮૧ ॥
નહ્ ધાતુ અને શ્ર ધાતુના સ્થાનમાં થએલ જે આહ્ આદેશ, તેના હ્તા, ડાદિ પ્રત્યય પર છતાં અને પદાન્તમાં, અનુક્રમે ધ્’ અને ત્' આદેશા થાય છે.
6
=
( ન ્ + ત = નક્ + તા (ધા) નન્દ્રા = બાંધનારા. આર્ + ચ = આત્ + થ = આત્ય = તમે મેલ્યા.)
૨-જ્ઞ –મ્ ॥ ૨-૩-૮૬ ॥
ગ્ અને જ્ ા ડાદિ પ્રત્યય પર છતાં અને પદ્યન્તમાં, અનુક્રમે ‘કૈં અને ગ્” આદેશ થાય છે.
(વાર્ + શ = વાડ્ = વાણી, યક્ + તુમ્ + લ = ચહા = તજનાર ).
ચકયુગમૃગ રાગ–પ્રાણપ્રણ-ચત્ર-પરિવાન શશ્ન ઃ ॥ ૨-૨-૮૬ ||
યજ્, સજ્, મન્દ્, રાજ્, બ્રાજ્, ભ્રહ્ત્વ, વસ્યું અને રિત્રાજ્ ધાતુ સબંધિ જે ચ્, અને શકારાન્ત ધાતુ સંબંધિ જે શુ, તેનેા ધુડાદિ પ્રત્યય પર છતાં અને પદાન્તમાં ‘ ભ્રૂ' થાય છે.