________________
૮૮ ]
સિદ્ધહેમ બાલાવબોધિની
--
થાય છે. (વાર્ + f = વાણિ = વાળ = વાણી). ग-ड-द-बाऽऽदेश्चतुर्थाऽन्तस्यैकस्वरस्याऽऽदेश्चतुर्थः
વોચ કરાશે | ૨-૨-૭૭ છે. ગ, ડ. દ અને બ છે આદિમાં જેને અને ચતુર્થ અક્ષર છે અતમાં જેને, એવો એક સ્વરવાળા ધાતુને જે અવયવ, તેના આદિ અક્ષરને, પદાન્તમાં સકારાદિ અને ધ્વાદિ પ્રત્યય પર છતાં મળતો એ “ચતુર્થ અક્ષર’ થાય છે.
(gf ગુતીતિ = g + T + fev + fa] uપુ, gયુ = પાંદડાને સંતાડનાર ).
ધારા-થોશ | ૨-૨-૭૮ | દ છે આદિમાં જેને અને ચતુર્થ અક્ષર છે અન્તમાં જેને, એવો જે ધાગ ધાતુ તેના આદિ દને, તારાદિ, થકારાદિ, સકારાદિ અને વાદિ પ્રત્યય પર છતાં, મળને એ “ચતુર્થ અક્ષર ? થાય છે. (ધા+તર = સધા + તજૂ = + ત = ધધ + તQ = દત્તર = તે બે ધારણ કરે છે )
વધરવતુર્થવ તથઃ | ૨–૨–૭૬
ધાગુ વજિત ધાતુથી પર વિધાન કરાએલ જે ત અને થ, તેને “ધ” આદેશ થાય છે.
(૩૬ + ત = સ્ () + ૩૬ + ત = કઇ + ધ = દુધ = તેણે દોહ્યું). र्नाम्यतात् परोक्षाऽद्यतन्याऽऽशिषो धो ढः ॥ २-१-८० ॥
