________________
૧૩૨
શ્રી લબ્ધિ પ્રતિક્રમણ સૂત્ર ચિંતતિકા
શકે, સાધુ વિશ્વકાજે - વિશ્વના મંગલ માટે જીવનાર - ઝઝુમનાર. મથનાર. સાધુનું જ્ઞાન આત્મ દર્શન માટે, પરમાત્મ દર્શન માટે, વિશ્વ દર્શન માટે. સાધુ વાદ ન કરે. સાધુ વિવાદ ન કરે. સાધુ વિતંડાવાદ ન કરે, સાધુના હૈયામાં વિશ્વના મંગલ – કલ્યાણની ભાવના છે. એટલે સાધુ આગમરૂપ આરીસામાં આવી દર્શન કરે છે. આત્મદર્શનમાં કષાય – પ્રમાદ -દુષ્ટભાવના ક્યાંય કુરુપતા પેદા કરતી નથી. સ્વાધ્યાય અને સંયમમાં સાધુ રત રહે છે. વાચના – પૃચ્છના પરાવર્તના - અનુપ્રેક્ષા ધર્મકથા આ પાંચ પ્રકારના સ્વાધ્યાય દ્વારા ખુદના આત્માનું નિરીક્ષણ કરે છે. સંયમ દ્વારા આત્માના દુર્ગુણોને દૂર કરે છે. સંયમ સંવર અને નિર્જરાત્મક છે. સંયમ સંવર દ્વારા દુર્ગુણની ચોકી થાય છે. આત્મ મંદિરમાં દુર્ગુણ પ્રવેશ કરી શકતા નથી. સંયમ નિર્જરા દ્વારા પ્રાચીન દુર્ગુણ દૂર રહે છે.
સ્વાધ્યાયમાં મસ્ત સાધુની પ્રતિદિન મુલાકાત ગણધર - ગુરુ ભગવંત, સુધર્મા સ્વામી સાથે થાય છે. ઉમાસ્વાતી - હરિભદ્રસૂરિજી મ.સા. હેમચંદ્રાચાર્યજી યશોવિજયજી ઉપાધ્યાય સાથે આત્મીયતાથી વાર્તાલાપ થાય છે.
સ્વાધ્યાય આત્મનિરીક્ષણમાં તો મદદ કરે છે. સાથે પરમાત્મ પદ પ્રાપ્તિના અનેક માર્ગ દર્શાવે છે. વિશ્વ કલ્યાણની મંગલ ભાવના સાથે વિશ્વ કલ્યાણના ઉપાય દર્શાવે છે.
મહાત્મા ! ગુરુદેવ ! ક્યારેક મને પણ મન થાય છે. સ્વાધ્યાયના માર્ગમાં સ્થિર થઉં. પણ મન એક જ દોટ મૂકે છે. એક કલાકમાં ૧૦૦૦ સ્વાધ્યાય કરું કે ૧પ૦૦ જ્યારે ૨૦૦૦ ગાથાનો સ્વાધ્યાય થાય છે ત્યારે મન ખૂબ ખુશ થાય છે. એક વાર તો એક
