________________
ચારિત્રમોહનીયની ઉપશમના
૧૮૯ ઉલ્લેખ કષાયપ્રાભૃત, કર્મપ્રકૃતિ આદિમાં નથી. પરંતુ લબ્ધસારમાં એવો ઉલ્લેખ મળે છે. - "से काले माणस्स य पढमट्ठिदिकारवेदगो होदि । पढमट्ठिदिम्मि दव्वं असंखगुणियक्कमे देदि ।।२७२॥ पढमट्ठिदिसीसादो विदियादिम्हि य असंखगुणहीणं । तत्तो विसेसहीणं जाव अइच्छावणमपत्तं ॥२७३॥
संत टीsi - क्रोधत्रयोपशमानन्तरसमये अयमनिवृत्तिकरणसंयतः संज्वलनमानस्यान्तर्मुहूर्त्तमात्रप्रथमस्थितेः कारको वेदकश्च भवति, तद्यथा - सञ्जवलनमानस्य द्वितीयस्थितौ स्थितिसत्त्वद्रव्यादस्मात् स.... अपकर्षणभागहारखण्डितैकभागं गृहीत्वा पुनः पल्यासंख्यातभागेन खण्डयित्वा तदेकभागमुदयावलिप्रथमसमयादारभ्य इदानीं क्रियमाणप्रथमस्थितिचरमसमयपर्यन्तं प्रक्षेपयोगेत्यादिना प्रतिनिषेकमसंख्यातगुणितक्रमेण निक्षिपति। पुनः पल्यासंख्यातबहुभागं द्वितीयस्थितौ 'दिवड्ढगुणहाणिभाजिदे पढमा' इत्यनेन विशेषहीनक्रमेण उपर्यतिस्थापनावलिं मुक्त्वा निक्षपति । पुनर्द्वितीयादिसमयेष्वपि प्रथमसमयादपकृष्टद्रव्यादसंख्येयगुणितक्रमेण द्रव्यमपकृष्य प्रागुक्तप्रकारेण प्रथमद्वितीयस्थित्योर्निक्षिपति । प्रतिसमयं प्रथमस्थितिप्रथमनिषेकमेकैकमुदयमानमनुभवति च ।
प्रथमस्थितिचरमसमयनिक्षिप्तद्रव्यात् द्वितीयस्थितिप्रथमनिषेके द्रव्यमसंख्यातगुणहीनं, प्रथमस्थितिशीर्षद्रव्यस्य पल्यभागहारभूतासंख्यातरुपबाहुल्यविशेषादसंख्यातसमयप्रबद्धमात्रत्वात् । द्वितीयस्थितिप्रथमनिषेकनिक्षिप्तद्रव्यस्य च द्वयर्धगुणहान्यपकर्षणभागहारभक्तत्वेनैकसमयप्रबद्धासंख्येयभागमात्रत्वात् । ततो द्वितीयस्थितेः प्रथमनिषेकद्रव्यादुपरितननिषेकेषु विशेषहीनक्रमेणातित्थापनावलेरधो निक्षिप्तद्रव्यं विशेषतोऽसंख्येयगुणहीनमेव।" .
(૨) તે જ સમયે ત્રણે માળના દલિકની ઉપશમનાનો પ્રારંભ કરે છે.
(૩) તે વખતે નવો સ્થિતબંધ અને સ્થિતિઘાત શરુ થાય છે અને સંજ્વલન ત્રિકળો (માળાદ) અંતર્મુહૂર્ત ચૂત ચાર માસનો તથા શેષકર્મોનો સંખ્યાત હજાર વર્ષનો સ્થિતિબંધ થાય છે. સ્થિતિબંધનું અલ્પબહુવ પૂર્વવતુ જાણવું.
(४) झोधनी शेषापEिSI संपGGIभामा स्तिनुसंभ द्वारा संभाने सं.माती સાથે ભોગવાઈ જાય છે.
(૫) સમયગૂન બે આqલકા દરમિયાન બંધાયેલું સંજવલન ક્રોધનું દલિક જે અનુશાંત છે તે પણ ત્રણે માનની સાથે પુરુષવેદની માફક તેટલા જ કાળે ઉપશમાવે છે તથા સંક્રમાવે છે.