________________
зцо
ધમિલકુમાર રાસ
રૂપ પરાવર્તન તણી, કહે મંત્રી દીયો વિજજ વિજયપુરે મુઝને ઠવો, સ્વસુરપણું સમરિજજ liા. તે પુર ઠવી વિદ્યા દીયે, વળી કામે સમરેહ,
અવસરે લક્ષ્મીને તેડયો, કહીને ગયો સુર ગેહ. Iટા મંત્રીશ્વર ચિંતામુક્ત - યક્ષરાજનાં વચનો સાંભળી સુમતિ મંત્રીશ્વર બોલ્યા. હે યક્ષરાજ! તમે . જે વાત કહી તે સત્ય છે. વળી તે કારણે કન્યા સાથે વિવાહ પણ હું ઇચ્છું છું, પણ હમણાં હું મારા. રાજાના કામે નીકળ્યો છું. જ્યાં સુધી તે કાર્ય પૂર્ણ ન થાય ત્યાં સુધી હું બીજું કામ વચ્ચે જો કરું તો વિશ્વાસઘાત કહેવાય. //યક્ષરાજ બોલ્યા. હે મંત્રીશ્વર ! પહેલાં મારી વાત માની લ્યો. આ કન્યા સાથે પાણિગ્રહણ કરી લ્યો. “જે થાય તે સારા માટે પછી તમારા કામમાં અમે સહાય કરશું. તમે નિશ્ચિત થઈ રહો. ધૈર્ય ધારણ કરો. અમારા ઉપર વિશ્વાસ રાખો. //રા
મંત્રીશ્વર મૌન રહ્યા. મૌનમાં સંમતિ મળી સમજીને, યક્ષરાજે મોટા મહોત્સવ સહિત પોતાની કન્યાનાં લગ્ન મંત્રીશ્વર સાથે શુભ ઘડીએ કરી દીધાં. સર્વકાર્ય આટોપીને યક્ષરાજ નિવૃત્ત થયા. નિરાંતની પળે યક્ષરાજ મંત્રીશ્વરને કહે “બોલો મંત્રીશ્વર ! તમારા સ્વામીનું શું કાર્ય છે?” Iall યક્ષરાજનાં વચનો સાંભળીને મંત્રીના હૈયે કંઈક શાતા ઊપજી. યક્ષરાજના પુછાયેલા સવાલનો જવાબ આપે છે. હે યક્ષરાજ ! મારા રાજા રત્નશેખરને માટે રત્નવતી મેળવવા નીકળ્યો છું. અને મંત્રીએ સઘળો વૃત્તાંત કહ્યો. યક્ષરાજે તરત જ અવધિજ્ઞાનના પ્રયોગ કરીને મંત્રીશ્વરને કહ્યું કે “સમુદ્રમાં સાતસો યોજન દૂર શ્રેષ્ઠ એવો સિંહલદ્વીપ રહેલો છે. જો
તે દ્વીપ ઉપર જયપુર નામે નગર છે. તે નગરનો રાજાઓમાં સિંહ સમાન જયસિંહ નામે રાજા છે. વૃક્ષ ઉપરના વ્યંતરયુગલે જે રત્નાવતીની વાત કહી હતી. તે કન્યા આ જયસિંહ રાજાની જ કુંવરી છે. //પા યક્ષરાજનું વચન સાંભળી, મંત્રીશ્વર ઊંડા વિચારમાં પડ્યા કે અહો ! ખરેખર સંસારમાં કામદેવ બળવાન કહેવાય છે તે સત્ય છે.” કેમ કે કામદેવે દૂર દેશમાં રહેલી આ રત્નવતી સ્ત્રી રૂપી બાણથી અહીં રહેલા અમારા રાજાને (કામબાણથી) વીંધ્યો. |૬|ી .
પછી મંત્રીશ્વર કહે છે કે હે દેવ ! આપ મને રૂ૫પરાવર્તનની વિદ્યા આપો. અને આપની દૈવશક્તિથી મને વિજયપુર એટલે જયપુર નગરીમાં સ્થાપન કરો. hશા યક્ષરાજે પણ તે જ ક્ષણે સુમતિ મંત્રીશ્વરને વિજયપુર સ્થાપન કર્યા. અને રૂપપરાવર્તન વિદ્યા આપીને સાથે કહ્યું કે “જયારે પણ કામ પડે ત્યારે મારું સ્મરણ કરજો. હું હાજર થઈશ. અવસર આવ્યે મારી દીકરી આ લક્ષ્મીને સાથે લઈ (એડી) જજો. આ પ્રમાણે વ્યંતર યુગલ પોતાને સ્થાને આવી ગયું. Iટા
ઢાળ આઠમી (સહીયર પાણી સંચય રે, જમુનાને તીરે, હાં હાં રે જમુનાને તીરે.એ દેશી) વનતરૂલીલાં જોવતાં રે, મન અચરજ પાવે, હાં હાં રે મન. મંત્રી વિદ્યાએ કરી રે, એક રૂપ બનાવે, હાં હાં રે એક. હેમ દંડ મંડિત કરે રે, બની જોગણ રૂડી, હાં હાં રે બની. મસ્તક વિણા વાંકડી રે, એક હાથે ચૂડી હાં હાં રે એક...thal