________________
૮૬
આદર છે. પ્રભુએ સમતાભાવની સિદ્ધિ પ્રથમ ભવથી કરી. પ્રભુની સમતા દરેક ભવમાં હતી. શાંતિનાથપ્રભુ જીવદયાના બળથી આગળ આવી ગયા. ચોવીશે ભગવાન આદરણીય હોવા છતાં પુરિસાદાનીય પાર્શ્વપ્રભુનો અચિંત્ત્વ પ્રભાવ છે. સમતા એ સત્ત્વથી સાથે છે. સહનશીલતાથી સાધ્ય છે. સાધના એ ઐચ્છિક વસ્તુ છે. માટે એમાં સત્ત્વ ફોરવવાનું નથી. સિંહ અને આનંદ તેમાં આનંદ તે સાધના કરીને આનંદથી કર્યો. સૂર્યકાંતાએ પ્રદેશ રાજાને ઝેર આપીને મારી નાખ્યો પણ સાવધ બની ગયા અને સમતા રાખી..મરણ સાધીને દેવ થયા. પાર્શ્વનાથ શકિતસંપન્ન અને પુન્યવાન હતા. સાધનાના આધારે સમતાના આધારે પ્રકૃષ્ટ પુન્ય બંધાય.
સહન કરવાના બે પ્રકાર. ૧. પરવશતાથી અને ૨. ઈચ્છાથી..
કોઈના તરફથી સહન કરવાનું આવે તે પરવશતા. અને અઠ્ઠમ કરે તે સ્વેચ્છા. પાર્થપ્રભુની . . સાધના ચિત્તને નિર્મળ કરવા માટે છે. દરેક જીવને કોઈ પ્રકારે અશાંતિ હોય છે. ખાય છે માનભેર પણ અપમાન કોઈનાં સહન થતાં નથી તે અશાંતિ છે. પુદ્ગલ અને માણસ બંને તરફ સમતા જોઈએ. પાર્થપ્રભુની સાધના એટલે મરણાંત કષ્ટ આવે છતે પણ સદ્ગતિ અને મોક્ષ સુધી પહોંચાડશે. ધીરજ અને અડગતા માટે, વિહવલતા ન આવે તે માટે પાર્શ્વનાથનો તપ અને જપ જોઈએ. અઠ્ઠમ એકવાર થાય પણ જાપ રોજ જોઈએ. મંગલમૂહૂર્ત કરેલો જાપ ફળદાથી બને છે. જેમ કાયોત્સર્ગમાં શકિત છે. શુદ્રઉપદ્રવનો નાશ કરે છે.
ઘેરથી નીકળ્યા અપશુકન થાય તો નવકાર ગણવા. દહેરાસરમાં ચૈત્યવંદન કરીને નીકળવું. સાધ્ય કર્મો હોય તો ખસી જાય. નિષ્ફર હોય તો મંગળ વધારે જોઈએ. ભગવાન કર્તવ્યનિષ્ઠ થઈ ગયા, તેમના આલંબનથી આપણામાં સમતાનાં બીજ આવે તપસ્વીની ભકિતથી તપનાં બીજા જ્ઞાનીની ભક્તિથી જ્ઞાનનાં બીજ આવે. અઠ્ઠમના પ્રભાવથી નિર્વિશતા, ધર્મની સામગ્રી મળે. ઉલ્લાસ અને ઉત્સાહ આવે, અંતરાયો તૂટે. સાધનસામગ્રી હોય પણ ઉલ્લાસ ન હોય તો શું થાય? છોકરો સ્કૂલમાં ભણતો હોય એક દાખલો સીધો પડે તો બીજો દાખલો કરતાં ઉલ્લાસ આવે પણ પછી દાખલો કરવાનું છોડી દે તો ઉત્સાહ ન આવે.
પ્રભાવના કરવાથી ઉત્સાહ વધે.
પ્રભાવના કરવાથી ઉત્સાહ વધે. સંઘપૂજન હોયતો જ પ્રભાવના કરવાની કે તપ કર્યા બાદ પણ થાય? તપથી આત્માની યોગ્યતા વધે છે. વ્યકિતગત તપસ્વીઓનું પણ પૂજન થઈ શકે છે. કોઈને પણ અંતરાય ટાળવા હોય, વિઘ દૂર કરવાં હોય, ધર્મમાં ઉલ્લાસ પ્રગટાવવો હોય તો શકિતપ્રમાણે અમ કરવો જ જોઈએ. નરકમાં અનંતીવાર ગયા, ત્યાં પરવશતાથી ભૂખ સહન કરી, ઉપવાસ જેવા દિવસો કાઢ્યા પણ હવે અહીં કોઈ માસક્ષમણ કરવા કહે તો ગમતું નથી, ઘણાને શકિત હોય છતાં મન થતું નથી. કરેંગે યા મરેંગે. કદાચ મરી જાય તો પણ દેવલોકમાં જ જાય. મનની શાંતિથી જાય, મરણ ખાસ તો ન આવે અને આવે તો સદ્ગતિ મળે મૃત્યુંજય તપ કહેવાય. અસમાધિ, દુર્બાન ન થાય, મૃત્યુનો કાયમી નાશ થાય તે માટખમણનો પ્રભાવ.