________________
ભલભલwલાલજીભાઇ -
ચરમસંઘયણી સાધ્વી સાથે વ્રતભંગ કરે તો ય વધુમાં વધુ બીજીમાં જ જાય.
પ્રથમસંઘયણી અણાહારી વસ્તુનો પરિગ્રહ કરીને ય સાતમીમાં ય જાય, એ શક્ય છે.
ચરમસંઘયણી અબજો રૂપિયા રાખે તો ય વધુમાં વધુ બીજીમાં જ જાય. આમ જેની શક્તિ ઓછી, તેને અવિધિદોષ ઓછો લાગે. જેની શક્તિ વધારે, તેને અવિધિદોષ વધારે લાગે.
આ શક્તિ કાળને આધીન છે. માટે માનવું જોઈએ કે ચોથા આરામાં અવિધિ દોષ વધારે લાગે, પાંચમાં આરામાં અવિધિદોષ ઓછો લાગે... છે. (૨) ચોથા આરામાં ૧૮૦ ઉપવાસ જેવા પ્રાયશ્ચિત્તો અપાતા હતા. આજે છે. એ જ દોષસેવનમાં માત્ર ૩ ઉપવાસનું જ પ્રાયશ્ચિત્ત અપાય છે. અર્થાત્ છે. છે પ્રાચીનકાળમાં જે દોષોમાં જે પ્રાયશ્ચિત્તો અપાતા હતા, એના કરતા આજે એ છે છે જ દોષોમાં ઘણા ઓછા પ્રાયશ્ચિત્ત અપાય છે.
આનો અર્થ સ્પષ્ટ છે કે આ કાળમાં અવિધિદોષ ઓછો ગણાય. જો ચોથા ? # આરામાં અને પાંચમાં આરામાં અવિધિદોષ સરખો જ ગણાતો હોત, તો તો ? | બધાને પ્રાયશ્ચિત્ત પણ સરખું જ આવત... છે આમ આ બે યુક્તિઓથી એવું સાબિત થાય છે કે ચોથા આરામાં
અવિધિદોષ વધારે લાગે, પાંચમાં આરામાં અવિધિદોષ ઓછો લાગે. (૧) 8 દુર્ગતિનો ઘટાડો (૨) પ્રાયશ્ચિત્તનો ઘટાડો આ બે યુક્તિઓ એકદમ સ્પષ્ટ જ છે.
એટલે જ - જેમ ઝેર ચોથા આરામાં અને પાંચમા આરામાં બંનેમાં મારે, છે એમ અવિધિ ચોથા આરામાં અને પાંચમાં આરામાં બંનેમાં મારે. આવી તમારી પ્રરૂપણા મને વ્યાજબી લાગતી નથી. (૩) વળી
જેમ જેમ કાળ પડતો જાય છે, તેમ તેમ શાસ્ત્રકારો આપણને આચારોમાં જ કેટલી બધી છૂટો આપતા જ જાય છે. પહેલા કંદોરો ન હતો, હવે એ આવી ગયો. પહેલા ચેતનો-તરપણી ન હતા, હવે એ આવી ગયા. પહેલા રાત્રે પાણી રાખવાનું જ ન હતું, હવે ચૂનાનું પાણી રાખવાની છૂટ આપવામાં આવી. પહેલા ડોલી-વ્હીલચેર ન હતાં, હવે બંનેની છૂટ આપવામાં આવે છે. પહેલા સંખડિની ગોચરી ન વપરાતી, હવે પુષ્કળ વપરાય છે છતાં રજા આપવામાં આવે છે. પહેલા પુસ્તકો-પ્રતો છાપતા ન હતાં, હવે એની પણ રજા આપવામાં આવી
૩૫૦ ગાથાનું સ્તવન ૦ (૨૯)
જલજીલણ ઝભલજીભw ,