Page Text
________________
સંશોધન અંગે પ્રાસંગિક ચર્ચા થઇ. તેમના સૂચનથી પૂના સ્થિત ભાંડારકર ઇન્સ્ટીટ્યૂટમાં પણ પ્રસ્તુત ગ્રંથની હસ્તપ્રત મેળવવા માટે નવેસરથી પ્રયત્ન થયો પરંતુ ત્યાં પણ તે પ્રત હતી નહિ. હસ્તપ્રતોનો સંગ્રહ કરનારી મુંબઇની એક સંસ્થામાં પણ તપાસ કરાવી પરંતુ ત્યાં પણ પ્રત ઉપલબ્ધ થઇ નહિ.
ઉક્ત મુનિવરો વિહાર કરીને અમદાવાદ પધાર્યાં. તેમણે સ્વેચ્છાથી અમદાવાદ સ્થિત એલ. ડી. રિસર્ચ સેન્ટરની મુલાકાત લીધી. ત્યાં સમ્યત્વરહસ્યપ્રતળ ની પ્રતો માટે ઉંડી તપાસ કરી અને મને પત્ર પાઠવ્યો કે એલ.ડી.માં પ્રસ્તુત ગ્રંથની પાંચ હસ્તપ્રતો છે.
અમે નવેસરથી તપાસ આદરી. થોડાં સઘન પ્રયત્નોને અંતે એલ.ડી.માંથી સભ્યત્વરહસ્યપ્રરત્ન ની ત્રણ પ્રતોની પ્રતિલિપિ પ્રાપ્ત થઇ. ત્રણે લગભગ પરિપૂર્ણ હતી. અર્થાતર ઉભો કરે એવા પાઠાંતર પણ તેમાં પ્રાયઃ ન હતાં. એક પ્રત વિક્રમના પંદરમાં સૈકામાં લખાયેલી હતી. બીજી પ્રત સોળમા સૈકામાં લખાયેલી હતી અને ત્રીજી પ્રત ઓગણીસમાં સૈકામાં લખાયેલી હતી. અમે ત્રણે પ્રતોનું લિવ્યંતર કરાવ્યું. એનો અભ્યાસ કર્યો. આ પ્રતોના સહારે અમારાં તમામ અવરોધો દૂર થઇ શક્યાં. ત્રુટિત ગાથા પદો પણ પૂર્ણ થયાં. લુપ્ત ગાથા પણ પ્રાપ્ત થઇ અને ગ્રંથની ગાથા સંખ્યાનો પણ નિર્ણય થયો. ધર્મતીર્થપ્રભાવકશ્રીજીની હસ્તપ્રતમાં ચોસઠ ગાથાઓ હતી. તેમાં બે નો ઉમેરો થયો. ગ્રંથનું ગાથામાન છાસઠનું છે એવું તારણ પ્રાપ્ત થયું.
♦ પાઠોનું સંકલન અને શુદ્ધિકરણ :
મુખ્યત્વે અમે વિક્રમના પંદરમા સૈકાની હસ્તપ્રતને આધાર તરીકે સ્વીકારી છે. પંદરમા સૈકાની પ્રતના પાઠોને થોડાં અપવાદ સિવાય યથાવત્ રૂપમાં સ્વીકાર્યાં છે. ક્યાંક ઓગણીસમાં સૈકાની હસ્તપ્રતનો પાઠ વધુ ચોક્કસ લાગ્યો તો તેને સ્વીકાર્યો છે. બધી જ હસ્તપ્રતો દ્વારા પાઠોનું સંશોધન – શુદ્ધિકરણ કર્યાં પછી પણ મૂળ ગાથાના કેટલાંક પદો અમને અશુદ્ધ જણાયાં ત્યારે તેવા અશુદ્ધ પદોને યથાવત્ પ્રિન્ટ કરી તેની બાજુમાં ચોરસ બ્રેકેટ [ ] બનાવી તેમાં અમે શુદ્ધ પાઠોની પૂર્તિ કરી છે.
એક ખૂલાસો કરી દેવો અત્રે ઉચિત છે કે પંદરમા, સત્તરમા અને ઓગણીશમાં સૈકાની એલ.ડી.માંથી મળેલી પ્રતોમાં ગ્રંથની પહેલી ગાથામાં પળમિ નિળેસર પાસ એવો પાઠ મળે છે છતાં અમે પળમાનિ નિળેસર વીર એવો પાઠ સ્વીકાર્યો છે. આ પાઠ ધર્મતીર્થપ્રભાવક શ્રીજીની હસ્તપ્રતમાં પ્રાપ્ત થાય છે. પૂ. પૂર્વાચાર્ય શ્રી સિદ્ધસેન દિવાકર સૂ.મ.એ પ્રાયઃ દરેક ગ્રંથોના મંગલાચરણમાં શાસનપતિ, મહાવીર પ્રભુનું સ્મરણ-કીર્તન કર્યું છે તેથી ઐતિહાસિક દૃષ્ટિથી ‘વીર’ પાઠ વધુ સંગત લાગતાં અમે તેને સ્થાન આપ્યું છે.
'बोधिपताका' टीकया विभूषितं
૧૮
| SR No. | 005776 |
| Book Title | Samyaktva Rahasya Prakaranam |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Siddhasensuri, Hitvardhanvijay |
| Publisher | Kusum Amrut Trust |
| Publication Year | 2010 |
| Total Pages | 194 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 5 MB |