________________
'ते' सिग्घं नियमा निव्वाणं जंति' एते तु नियमेन तूर्णमेव निर्वाणं भवान्तस्वरूपं
સમ્વદ્યતે,
-
यदुक्तं सम्यक्त्वसप्तत्याम्भगवद्भिर्हरिभद्राऽऽचार्यैः,
' सुद्धमिदंसणम्मि करपल्लवसंठिओ मुक्खो'
के पुनरेते ? ‘जे इणं पालंति' ये मुमुक्षव उपदिष्टं सम्यक्त्वमाराधयन्ति ।। ६५-६६।।
* ટીકાનો ભાવાર્થ :
આ ઉપદેશ પૂર્વાચાર્ય શ્રી સિદ્ધસેનસૂરિ મહારાજે આપ્યો છે. જેઓ શાસ્ત્રવેદી હતાં અને ગીતાર્થ હતા. આ મહાપુરુષે શાસ્રરાશિમાંથી જુદી-જુદી ગાથાઓને ઉદ્ધૃત કરીને આ ગ્રંથ રચ્યો છે. એથી આ ગ્રંથમાં અપાયેલી મોટા ભાગની ગાથાઓ આગમવચન છે કે પછી પૂર્વધરની વાણી છે અને તેથી જ આ ગ્રંથની પ્રામાણિકતા નિઃશંક પૂરવાર થઇ રહી છે. અહીં મતિકલ્પનાઓને કોઇ સ્થાન નથી.
અહીં એવા સમ્યક્ત્વ ગુણનું રહસ્ય કહેવાયું છે જે શાશ્વતકાલીન મોક્ષ સુખની પ્રાપ્તિ કરાવનારું છે તેમજ આસન્ન ભવ્ય જીવોના મનને રંજિત કરનારું છે. આ પ્રકારના સમ્યક્ત્વના રહસ્યનું ‘સમ્યક્ત્વ રહસ્ય પ્રકરણ’ એવું નામકરણ કરીને ભવ્ય જીવોને તેનો ઉપદેશ અપાયો છે. જેઓ આ સમ્યક્ત્વ ગુણનું સુંદર આરાધન કરે છે તે મુમુક્ષુઓ વિના વિલંબે સંસારના અંત સ્વરૂપ નિર્વાણપદને પામે છે. સમ્યક્ત્વજ્ઞાતિ ગ્રંથમાં પૂ. પૂર્વાચાર્ય શ્રી હરિભદ્રસૂરિ મહારાજે પણ કહ્યું છે કે—
'सुद्धमिदंसणम्मि करपल्लवसंठिओ मुक्खो'
સારાર્થ ઃ સમ્યક્ત્વની નિર્મળતા થાય એટલે મોક્ષ તો જાણે હથેળીમાં આવી પહોંચે છે.
* પ્રશસ્તિ :
[પનાતિ:]
यातेन गच्छस्य तपोऽभिधस्य, संविग्न निर्ग्रन्थ परम्परायाम् ।
उदाहृताऽसौ हितवर्धनेन बोधेर्विलासं विदधीत वृत्तिः ॥
સારાર્થ : તપાગચ્છની સંવેગી પરંપરામાં આવેલાં મુનિ હિતવર્ધન વિજયે રચેલી આ ‘વોધિપતાજા’ વૃત્તિ સમ્યગ્દર્શનનાં વિલાસને ફેલાવો ! ॥
सम्यक्त्वरहस्यप्रकरणम्, गाथा- ६५-६६
१७९
