________________
यदुद्गीर्णमुत्तराध्ययनसूत्रस्य निर्युक्तौ श्रुतकेवलिभद्रबाहुसूरिभिः,
सम्मद्दिट्ठी जीवो उवइट्ठ पवयणं तु सद्दइ ।
सहइ असब्भावं अणाभोगा गुरुणिओगा वा ।।
एतदेवोक्तं दिगम्बरग्रन्थे धवलाऽभिधे दिगम्बराचार्यैः पुष्पदन्तभूतबलिभिः दंसण अत्तागमपत्थेसु रुई पच्चओ सा ||६|१||
'रागाइ विसुत्तिया रहिओ सुहपरिणामो सम्मं' उपर्युक्तलक्षणं चित्तवृत्तेर्विशुद्धिमयं सा च शुद्धि राग - द्वेष गौरवोद्भूताभ्यो दुर्ध्यानग्रन्थिभ्योऽपगता, सैव सम्यक्त्वम् ॥५८॥
* ટીકાનો ભાવાર્થ :
૧.
તીર્થંકર નામકર્મનો ઉદય જેઓ ભોગવી રહ્યાં છે તેઓ અરિહંત છે આવા ભાવ અરિહંતે અર્થથી જેની દેશના આપી તેને જ ગણધર ભગવંતે સૂત્રરૂપે ગુંચ્યું. આથી તે પણ જિનવચન રૂપ બન્યું. આવું જિનવચન શંકાથી પર છે, સત્ય છે એવી દૃઢ શ્રદ્ધા ધારણ કરવી જોઇએ. આ પ્રકારની શ્રદ્ધા જ સમ્યક્ત્વનું પ્રતીતિજનક લક્ષણ છે.
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર - નિવૃત્તિ માં પૂ. શ્રુતકેવળી શ્રી ભદ્રબાહુસૂરિ મહારાજે ઉચ્ચાર્યું છે કે— सम्मद्दिट्टी जीवो उवइट्ठ पवयणं तु सद्दहइ ।
सद्दहइ असब्भावं अणाभोगा गुरुणिओगा वा ।।
સારાર્થ : તે સમ્યગ્દષ્ટિ છે જે વિદ્યમાન દ્વાદશાંગીની તો શ્રદ્ધા કરે છે,. અવિદ્યમાન દ્વાદશાંગીની પણ ગુરુવચનના માધ્યમથી કે પછી સ્વાભાવિક પણે શ્રદ્ધા કરે છે.
ધવના નામના દિગંબર ગ્રંથમાં દિગંબરાચાર્ય પુષ્પદંત ભૂતબલિ દ્વારા પણ લખાયું છે કે— दंसण अत्तागम पत्थेसु रुई पच्चओ सा || ६ |१॥
સારાર્થ : આમે કહેલાં આગમનો વિશ્વાસ એટલે જ સમ્યકત્વ.
સમ્યક્ત્વનું ઉપર્યુક્ત લક્ષણ ચિત્તની વિશિષ્ટ પ્રકારની વિશુદ્ધિમાં સમાયેલું છે. ચિત્તની આવી વિશુદ્ધિ ત્યારે મળે જ્યારે રાગ-દ્વેષની ગાઢ ગ્રંથિના કળણમાંથી ચિત્તની મુક્તિ થાય. રાગ-દ્વેષની ગાઢ ગ્રંથિથી રહિત ચિત્તની ઉક્ત પ્રકારની વિશુદ્ધિને સમ્યક્ત્વ કહેવાય.
✡
* વિષયનિર્દેશિા :
जिनोक्तिपक्षपातोऽपि जिनोक्तस्तद्वतश्च भवान्तो निकटवर्तीति निगदन्नाह—
१६६
'बोधिपताका' टीकया विभूषितं
