________________
સમ્યક્ત્વ જેવો મિત્ર મળવો દુર્લભ છે. તમારો આત્મા પૂર્વકૃત પાપના ઉદયથી નરકમાં પહોંચી જાય છે તો પણ, તે એવી જ ચિત્ત સમાધિનું તમને દાન કરે છે અને શુભ પુણ્યના ઉદયથી તમે કવચિત્ દેવલોકમાં પહોંચી ગયાં છો તો પણ તે એવી જ ચિત્ત સમાધિનું દાન કરે છે.
આત્મા નરકમાં છે કે દેવગતિમાં ? સમ્યક્ત્વ તેની નોંધ નથી કરતું. તે સમાન મનોભાવનું દાન કરવાનું કાર્ય બધે જ એક સમાન રીતે કરતું રહે છે.
૧૨. સમ્યક્ત્વ સાક્ષાત્ મોક્ષ છે ઃ
ક્ષાયિક સમ્યક્ત્વ ઉત્પન્ન થયાં પછી મોક્ષની જેમ સાદિ અનંત કાળ માટે તે આત્મામાં સ્થિર રહે છે. તે દૃષ્ટિથી સમ્યક્ત્વને સાક્ષાત્ મોક્ષ પણ કહેવાય.
સમ્યક્ત્વૌમુવી માં પૂ. જિનહર્ષગણીએ ફરમાવ્યું છે કે—
सम्यक्त्वरत्नान्न परं हि रत्नं, सम्यक्त्वमित्रान्न परं हि मित्रम् । सम्यक्त्वबन्धोर्न परो हि बन्धुः सम्यक्त्वलाभान्न परो हि लाभः ॥
સારાર્થ : સમ્યક્ત્વથી ચઢીયાતું બીજું કોઇ રત્ન નથી. સમ્યક્ત્વથી શ્રેષ્ઠ બીજો કોઇ મિત્ર નથી. સમ્યક્ત્વથી ઉત્તમ બીજો કોઇ બંધુ નથી અને સમ્યક્ત્વના લાભ જેવો અન્ય કોઇ લાભ નથી.
* વિષયનિર્દેશિા :
मिथ्यात्वकृत्यानि प्राप्तस्याऽपि सम्यक्त्वस्याऽपगामकानीति निर्देशयन्नाह
* ભાવાર્થ :
મિથ્યાત્વ કૃત્યોનું સેવન પ્રાપ્ત થયેલાંસમ્યક્ત્વને પણ ખેરીનાંખેછેતેવોનિર્દેશ કરતાં કહે છે કે—
* મૂતમ્ ઃ
चिंतामणिव्व लद्धं सम्मत्तं कवि दिव्वजोएण । तं हारवेइ मूढो लोइअधम्माइकरणं ॥ ४१ ॥
* છાયા :
चिन्तामणिवल्लब्धं सम्यक्त्वं कथमपि दैवयोगेन । तद् हारयति मूढो लौकिकधर्मादिकरणेन ।।४१।।
१३८
'बोधिपताका' टीकया विभूषितं