________________
ક ગાથાર્થ :
એક મૂઢ પુરુષ કુતીર્થિકો પાસે ગમન કરે છે તેની ઉપર વિશ્વાસ કરીને અન્ય ગમન કરશે. આ રીતે (મિથ્યાત્વની) વૃદ્ધિ થશે તેથી તેને (મિથ્યાત્વી પાસે ગમન કરવામાં કહેલાં સ્વભેદક દોષને) સમજવો જોઈએ. ll૧લી કે “વોથિપતા'' વૃત્તિઃ : .. इक्कोत्ति । यद्यप्येकादिषु मिथ्याभिनिवेशवृद्धिनिमित्ततत्वमेतस्य तथाप्यनेकेषु मिथ्यात्वदातृत्वमप्येतस्यैव, तदेवम् । ‘इक्को मूढप्पा' पूर्वोक्तं श्रावकगमनमनुसन्ध्यैको जडः पिहितसाराऽसारविवेकः । 'कुतित्थियाणं पासे' एकान्तवादिनामिहलौकिक-पारलौकिकोपदेशिनां वा समक्षम् । ‘गमणं करेइ' सम्पर्कः पूजा च विदधाति, एवमेकस्मिन् मिथ्यात्ववृद्धिनिमित्तत्वम् । 'तप्पच्चायाउ अन्ने' प्रथमजडस्य विश्वासादन्योऽनुकुर्वीत तस्य प्रत्ययादपरेऽप्येवमनन्तकुपरम्परासम्भवः, अत्र निमित्ताऽऽदिमत्वेन श्रावकस्य समग्रकुपरम्परायामनुमतिर्भवति । ‘इइ बुढ्ढी' एवमसङ्ख्येयजनमिथ्यात्ववृद्धावनुमतित्वेनैतस्य श्रावकस्याऽसङ्ख्यभवाऽवधिरबोधिवृद्धिः । 'तेण तं णेयं' मिथ्यात्वपरम्पराऽनुमतित्वेनाऽनुमन्तुः सानुबन्धं जिनाऽभिहितबोधिवैकल्यम्भावनीयम् ।।१९।। ક ટીકાનો ભાવાર્થ : ૧. મિથ્યાત્વના મઠ-મંદિરમાં જનારાં શ્રાવકને અનંત જન્મો સુધી સમ્યકત્વનો વિરહ શા
માટે થઈ શકે ? તેનું કારણ સ્પષ્ટ કરવામાં આવે છે. ૨. ઉપલક દૃષ્ટિથી જોઈએ તો જે શ્રાવકેમિથ્થામતિના સ્થાનોમાં ગમન કર્યું તે એકાદ કે થોડાંક 'માણસોમાં મિથ્યાભિનિવેશની વૃદ્ધિમાં નિમિત્ત બન્યો છે તો પછી તેટલી સીમિત વ્યક્તિઓને મિથ્યાત્વપ્રદાનનો દોષ તેને લાગવો જોઇએ ને? ના, તેમ બનતું નથી. વાસ્તવિકતા તો એ
છે કે અગણિત વ્યક્તિને મિથ્યાત્વ પ્રદાન કર્યાનો દોષ આવા શ્રાવકને લાગે છે. તે આ રીતે૩. શ્રાવકની આ પ્રકારની કુચેષ્ટા ઉપર વિશ્વાસ કરીને કોક એકાદ અવિવેકી વ્યક્તિ મિથ્યાત્વના સેવનની શરુઆત કરે છે. એ પછી પહેલી વ્યક્તિ પ્રત્યેના વિશ્વાસથી બીજી વ્યક્તિ મિથ્યાત્વીનો સંપર્ક અને સત્કાર કરે છે. આમ, મિથ્યાત્વ સેવનની અનંત કુપરંપરા પ્રવર્તી જાય તેવો ભય અહીં રહેલો છે. આ રીતે મિથ્યાત્વની જે અનંત પરંપરા પ્રવર્તે તેમાં સામેલ થનારી અગણિત વ્યક્તિઓને આ જ શ્રાવકે મિથ્યાત્વનું પ્રદાન કર્યું કહેવાય કેમકે પહેલી વ્યક્તિના મિથ્યાત્વસેવનમા શ્રાવક નિમિત્તરૂપ બન્યો અને એથી જ એ પછી મિથ્યાત્વની અનંત પરંપરા પ્રવર્તી ગઈ. વિચારો, કેટલું ખોફનાક પાપ છે?...
सम्यक्त्वरहस्यप्रकरणम्, गाथा-१९
११५