Page Text
________________
છે કેમ કે અગ્નિ, વિષ અને કૃષ્ણ સર્પ જેવા વિનાશક તત્ત્વો દ્રવ્ય અપાય છે જ્યારે મિથ્યાત્વ એ ભાવ અપાય છે.
૨.
ભાવ અપાયની તુલનામાં દ્રવ્ય અપાયની શક્તિ અનંતગુણ ન્યૂન છે. હજ્જારો દ્રવ્ય-અપાયો ભેગા થઇ જાય તો પણ એક બળવાન ભાવ અપાયની સામે તે બધાં જ વામણા પૂરવાર થાય છે. તત્ત્વનો દ્વેષ એટલે મિથ્યાત્વ. આત્મિક ગુણોનો નાશ થાય તેને અપાય થયો કહેવાય અને આત્મિક ગુણોનો વ્યાપક પણે નાશ થાય તેને મહાપાય કહેવાય. મિથ્યાત્વશલ્ય એ મહાપાય છે. આત્માના સ્વાસ્થ્યની તે વ્યાપક હાનિ કરે છે.
૩.
હવે તાત્પર્ય સુધી પહોંચીએ. અગ્નિ, વિષ કે કૃષ્ણ સર્પ વધુમાં વધુ દ્રવ્ય પ્રાણોનો નાશ કરી શકવાની શક્તિ ધરાવે છે પરંતુ હિત-અહિતનો વિવેક રોકી દેવાની શક્તિ તેમનામાં નથી.
પ્રાણનાશ કરતાં અધિક નુકશાનકર્તા છે, વિવેકનો નાશ. મિથ્યાત્વ નામનો દોષ વિવેકનો નાશ કરે છે. એ જ્યારે બળવાન અવસ્થામાં રહેલો હોય છે ત્યારે હિત અને અહિતનો વિવેક કરવાની આત્માની શક્તિને તે અવશ્ય ઢાંકી દે છે. મિથ્યાત્વને પરાધીન થયેલાં આત્માઓ વિવેકનો નાશ થઇ જવાના કારણે જ કરોડો ભવ સુધી સંસારભ્રમણ કરે છે.
પૂ. પૂર્વાચાર્ય શ્રી પ્રભાચન્દ્રસૂરિ મહારાજે હિતોપવેશમાના માં ફરમાવ્યું છે કે मिच्छत्तपडलसंछन्न दंसणावत्थुतत्तमनियंता ।
अता मिहियं निवति भवावडे जीवा ॥१०॥
ता मिच्छ पडिच्छंद हच्छं उच्छिदिऊण मिच्छत्तं ।
પર્યાય નિભુત્તતાં, મો મા ? મય૪ સમ્મત્ત ||9||
સારાર્થ : મિથ્યાત્વના પટલથી જેમના લોચન ઢંકાયેલાં છે તેઓ વસ્તુતત્ત્વને જાણતાં નથી. હિત-અહિતને જાણતાં નથી. સંસારની ખાઇમાં ઊંડે સુધી ડૂબી મરે છે.
હે ભવ્યો ! મિથ્યામતના દુરાગ્રહ સ્વરૂપ મિથ્યાત્વને છેદી દઇને જિનેશ્વરે પ્રગટ કરેલાં તત્ત્વની અનુભૂતિ જેમાં સમાયેલી છે એવાં સમ્યક્ત્વને ધારણ કરો.
* વિષયનિર્દેશિત :
मिथ्यामतिपरिचयोव्यभिचारोपम इत्यनुशासयन्नाह–
* ભાવાર્થ:
મિથ્યામતિનો પરિચય તો વ્યભિચાર જેવો છે એવું કડક અનુશાસન આપતાં કહે છે કે—
'बोधिपताका' टीकया विभूषितं
१०२
| SR No. | 005776 |
| Book Title | Samyaktva Rahasya Prakaranam |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Siddhasensuri, Hitvardhanvijay |
| Publisher | Kusum Amrut Trust |
| Publication Year | 2010 |
| Total Pages | 194 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 5 MB |