Page Text
________________
જે મનમાં તે વાણીમાં, વાણીમાં તે કાયામાં, સરળ બની મન-વચ-કાયાથી, શુદ્ધિના સ્વામી બનતા. ધન. ૨૯
એક બાજુ ‘“સર્વાં રિ પડિક્વાર્ફ, વેયાવચ્છં અડિવારૂં' બધું જ પ્રતિપાતી છે, વૈયાવચ્ચ અપ્રતિપાતી, ક્યારેય નાશ ન પામનાર-નિષ્ફળ ન જનાર ગુણ છે.” એમ કહી બધા કરતા વૈયાવચ્ચની ઉત્કૃષ્ટતા બતાવી છે. બીજી બાજુ “નવિ અસ્થિ નવિ હો, સાાયસમ તવોમાંં સ્વાધ્યાય સમાન કોઈ તપ છે નહિ કે થયો નથી” એમ કહી વૈયાવચ્છાદિ કરતા પણ સ્વાધ્યાયને મહાન ગણાવેલ છે.
(૧૪૩)એક બાજુ “જે તપ-સંયમમાં ઉદ્યમ કરે છે, તેણે ચૈત્ય-કુલ-ગણ-સંઘાદિના તમામ કર્તવ્યો, પોતાની ફરજો નિભાવી લીધી જ ગણવી” એમ કહી એમ દર્શાવે છે કે જે તપ, સંયમમાં લીન છે, એણે ચૈત્ય, કુળ, સંઘાદિના કામ કરવાની જરૂર જ નથી. બધું થઈ જ ગયું છે.
(૧૪૪)બીજી બાજુ ચૈત્ય, કુલાદિના કામમાં ઢીલ કરનારને, “મારે શું ? હું મારું આત્માનું સંભાળું” એવા શુદ્ધ ભાવવાળાને પણ સખત પ્રાયશ્ચિત્ત આપ્યું છે. અનેક દોષો દર્શાવ્યા છે. ૨ એક બાજુ મળ્યે નીવા ન હન્તવ્યા કહીને વિશ્વના એકેય જીવને ન મારવાનો ઉપદેશ છે. બીજી બાજુ સાધર્મિક ભક્તિ, જિનપૂજા, પુસ્તક છપામણી, ઉપાશ્રયાદિના બાંધકામ વગેરે હિંસાગર્ભિત કાર્યોને કર્તવ્ય તરીકે ગણાવ્યા છે. શાસનશત્રુઓને મારી નાંખવામાં પુલાકસાધુઓને નિર્દોષ ગણ્યા છે.
(૧૪૫)એકબાજુ અનુકંપાદાન-સુપાત્રદાન વગેરે કોઈપણ પ્રકારના દાનની પ્રશંસા કરવાનો કે નિષેધ કરવાનો સ્પષ્ટ નનૈયો ફરમાવ્યો છે.
બીજી બાજુ એ જ અનુકંપાદાન, સુપાત્રદાનાદિનો વિધિસર ઉપદેશ આપવાની, એ સુકૃતોની અનુમોદના કરવાની વાત પણ દર્શાવી છે.
શિષ્ય ! જે અનેકાન્તવાદ-અપેક્ષાવાદને ન અપનાવી શકે એ જિનશાસનને, જિનાગમોના રહસ્યોને સમજી જ ન શકે. એ તો ઉલ્ટુ એ જિનાગમોના પદાર્થોને એકાંત માની લઈ જિનાગમોના જ વિરાધક બને.
કદાચ જિનાગમો-શાસ્ત્રો વાંચતા વાંચતા આપણને તે તે પંક્તિ પાછળની અપેક્ષાઓ ખ્યાલમાં ન આવે, કંઈક વિરોધ દેખાય તોય કોઈપણ શાસ્રપંક્તિમાં ક્યારેય પણ એકાન્તવાદ ધારણ કરવો નહિ. પણ ગીતાર્થ ગુર્વાદિને પૃચ્છા કરીને તેનો રહસ્યાર્થ પામવા પ્રયત્ન કરવો. રહસ્યાર્થ ન મળે તોય એકાન્ત તો ન જ પકડવો.
બાકી જો એકાન્તવાદ પકડવામાં આવે તો મહા અનર્થ થાય.
(૧૪૯)શાસ્ત્રોમાં (૧) ચોમાસા સિવાય પાટ-પાટલા વાપરનારા સંયમીઓને (૨) દૂધ
વીર વીર વીર વીર વીર અષ્ટપ્રવચન માતા ૭ (૨૪૫) વીર વીર વીર વીર વીર
| SR No. | 005775 |
| Book Title | Asht Pravachan Mata |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Gunhansvijay |
| Publisher | Kamal Prakashan Trust |
| Publication Year | 2006 |
| Total Pages | 328 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 9 MB |