________________
FE
જીવ દશવૈકાલિકસૂર ભાગ-૪ સુકાન અધ્ય. ૯.૪ સૂત્ર-૨ है तच्चावबुद्धं सत्पुनरधितिष्ठति-यथावत् करोति, न च कुर्वन्नपि 'मानमदेन' मानगर्वेण 'माद्यति' मदं याति "विनयसमाधौ' विनयसमाधिविषये 'आयतार्थिको' मोक्षार्थीति . સૂત્રાર્થ: રા.
ટીકાર્થ : વિનયસમાધિ ચારપ્રકારની છે. તથા શબ્દ ઉદાહરણનો ઉપન્યાસ કરવા | માટે છે. (૧) તે તે કાર્યમાં પ્રેરણા કરાતો સાધુ તે અનુશાસનને અર્થિતાથી = ઈચ્છાથી | | = અભિલાષાથી સાંભળવા માટે ઈચ્છે. (અર્થાત્ “આ અનુશાસન તો હિતકારી છે, મારે [ સાંભળવું જ છે.” એવી અભિલાષાથી સાંભળવા માટે ઈચ્છ...)
(૨) ઈચ્છાથી પ્રવૃત્તિ કરતો હોવાથી તે અનુશાસનતત્ત્વને અવિપરીત = વિષય પ્રમાણે જાણે. - (૩) તે સાધુ આ રીતે વિશિષ્ટ બોધ કરતો હોવાથી જ વેદને આરાધે છે. જેના વડે પદાર્થો
જણાય તે વેદ. અર્થાત્ શ્રુતજ્ઞાન. તે શ્રુતજ્ઞાનને આરાધે એટલે કે તેમાં કહેલા અનુષ્ઠાનોમાં | તત્પર બનવા દ્વારા તે શ્રુતજ્ઞાનને (ગુરુવચનથી પ્રાપ્ત થયેલા જ્ઞાનને) સફલ કરે. | (૪) આવું હોવાથી જ વિશુદ્ધપ્રવૃત્તિ હોવાના કારણે આત્મસંપ્રગૃહીત ન બને. હું તે “ વિનયી છું, સુસાધુ છું. આ પ્રમાણે આત્મા જ જેના વડે સારી રીતે પ્રકર્ષથી ગ્રહણ કરાયો છે.
હોય તે આત્મસંપ્રગૃહીત કહેવાય. પણ આ સાધુ આવો ન બને. કેમકે વિનય તો
આત્મોત્કર્ષનાં અભાવની પ્રધાનતાવાળો છે. એટલે અભિપ્રાય એ છે કે તે સાધુ નિા આવા પ્રકારનો ન બને. | આ જ મવતિ માત્મ.. એ પદ જ સૂત્રના ક્રમની પ્રામાણિકતા પ્રમાણે ઉત્તરોત્તર જ ગુણની અપેક્ષાએ ચોથું પદ છે.
(સાર : ગુરુ જે અનુશાસન કરે = હિતશિક્ષા આપે = ઠપકો આપે, એને હર્ષથી = સાંભળવાને ઈચ્છે, એ પહેલો પ્રકાર, આવી રીતે હર્ષથી સાંભળે એટલે એ અનુશાસનના - બધા જ પદાર્થો = રહસ્યો બરાબર સમજી શકે, એ બીજો પ્રકાર. અને આ રીતે સમ્યગુબોધ
થવાથી વિશુદ્ધપ્રવૃત્તિ કરે. એને જીવનમાં ઉતારી એ જ્ઞાનને સાર્થક કરે એ ત્રીજો પ્રકાર. ' અને આવો વિનયી હોવાને લીધે જ આત્મોત્કર્ષવાળો ન બને એ ચોથો પ્રકાર..)
આ વિનયસમાધિને વિશે શ્લોક છે. એક છંદવિશેષ છે. તે આ છે.
(૧) આ લોક અને પરલોકમાં હિતકારી બને એવા ઉપદેશને આચાર્યાદિ પાસેથી જ ડી ઈચ્છ.
T
E
5
H.
F
=
*
*
*
૪જી