Pragnapana Sutra Part 01

SR No.: 005761
Original Sutra Author: N/A
Author: Munichandrasuri, Jayanandvijay
Publisher: Guru Ramchandra Prakashan Samiti
Total Pages: 554
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati & agam_pragyapana
File Size: 15 MB

Page 423

श्री प्रज्ञापना सूत्र भाग १
[6]
दसमं चरमाचरमपयं परमाणु पोग्गलाइणं चरिमाचरिमाइ विभागो અચરમ હોય છે. અગિયા૨મો ભાંગો—‘સ્થાત્ પરમશ્ર અવવક્તવ્યશ'-કદાચિત્ ચરમ અને અવક્તવ્ય હોય. તે આ પ્રમાણેજ્યારે ચતુષ્પદેશિક સ્કન્ધ ત્રણ આકાશપ્રદેશોમાં સમશ્રેણિ અને વિશ્રેણિ વડે આ પ્રમાણે રહે છે, સ્થાપના−૦૦% ત્યારે સમશ્રેણિમાં રહેલા બે આકાશપ્રદેશમાં અવગાઢ ત્રણ પરમાણુઓ બે આકાશપ્રદેશમાં રહેલા દ્વિપ્રદેશિક સ્કન્ધની પેઠે ચરમ હોય છે, અને એક વિશ્રેણિમાં રહેલો ૫૨માણુ ચ૨મ અને અચરમ શબ્દ વડે વ્યપદેશ કરવાને અશક્ય હોવાથી પરમાણુની પેઠે અવક્તવ્ય છે. બારમો ભાંગો—‘વરમગ્ન અવત્તી ૬' એક ચરમ અને બે અવક્તવ્ય હોય. તે આ પ્રમાણે—જ્યારે તે ચતુષ્પદેશિક સ્કન્ધ ચાર આકાશપ્રદેશમાં આવી રીતે રહે છે–સમશ્રેણિએ રહેલા બે આકાશપ્રદેશમાં બે પરમાણુઓ, અને વિશ્રેણિએ રહેલા બે આકાશપ્રદેશમાં બે પરમાણુઓ, સ્થાપના—ન ત્યારે સમશ્રેણિએ રહેલા બે પરમાણુ બે આકાશપ્રદેશમાં રહેલા દ્વિપ્રદેશિક સ્કન્ધની પેઠે ચરમ અને વિશ્રેણિમાં રહેલા બે પરમાણુ કેવળ પરમાણુની પેઠે ચરમ અને અચરમ શબ્દ વડે વ્યપદેશ કરવાને અયોગ્ય હોવાથી અવક્તવ્ય છે. ત્રેવીશમો ભાંગો—‘સ્વાત્ પરમૌત્ર અશ્વરમગ્ન અવòવ્યથ'બે ચરમ, એક, અચ૨મ અને એક અવક્તવ્ય. કેવી રીતે છે? આ પ્રમાણે છે—જ્યા૨ે ચતુષ્પદેશિક સ્કન્ધ ચાર આકાશપ્રદેશમાં આ પ્રમાણે રહે છે–સમશ્રેણિ રહેલા ત્રણ આકાશપ્રદેશમાં ત્રણ ૫૨માણુઓ, અને વિશ્રેણિ રહેલા એક આકાશપ્રદેશમાં એક પરમાણુ. સ્થાપના—ool ત્યા૨ે સમશ્રેણિ રહેલા ત્રણ પરમાણુમાં પ્રથમ અને અન્તિમ પરમાણુ અન્તે રહેલા હોવાથી ‘પરમૌ’—બે પરમાણુઓ ચરમ, મધ્યમ પરમાણુ અચરમ અને વિશ્રેણિમાં રહેલો એક પરમાણુ અવક્તવ્ય હોય છે. એ સંબન્ધ કહેવામાં આવશે કે—
“पढमो तइओ नवमो दसमो. इक्करसो य बारसमो । भङ्गा चउपएसे तेवीसमो य बोद्धव्वो"
ચતુષ્પદેશિક સ્કન્ધમાં પહેલો, ત્રીજો, નવમો, દસમો, અગિયારમો, બારમો અને ત્રેવીશમો—એ સાત ભાંગા જાણવા.
૯૦૩૬૧॥
पंचपएसिए णं भंते! खंधे पुच्छा। गोयमा ! पंचपएसिए खंधे सिय चरमे १, सिय नो अचरमे २, सिय अवत्तव्वए રૂ, જો પરમારૂં ૪, જો અન્નમારૂં, નો અવત્તવ્યયાર્ં ૬, સિય પરમે ય અશ્વમે ય છ, નો પરમે ય અમારૂં ૨૮, सिय चरमाई च अचरिमे य ९, सिय चरमाई च अचरमाई च १०, सिय चरमे य अवत्तव्वर य ११, सिय चरमे य अवत्तव्वयाई च १२, सिय चरमाई च अवत्तव्वए य १३, नो चरमाई च अवत्तव्वयाई च १४, नो अचरमे य अवत्तव्वए य १५, नो अचरमे य अवत्तव्वयाई च १६, नो अचरमाई चं अवत्तव्वए य १७, नो अचरमाई च अवत्तव्वयाई च १८, नो चरमे य अचरमे य अवत्तव्वए य १९, नो चरमे य अचरमे य अवत्तव्वयाई च २०, नो चरमे य अचरमाई च अवत्तव्वए य २१, नो चरमे य अचरमाई च अवत्तव्वयाई च २२, सिय चरमाई च अचरमे य अवत्तव्वए य २३, सिय चरमाई च अचरमे य अवत्तव्वयाई च २४, सिय चरमाई च अचरमाई च अवत्तव्वए य ર, નો પરમાડું ન ગવર્માર્ં = અવત્તવ્પયાડું ૨ ર૬ IR॰-૧૦||રૂERTI
'
(મૂ0) હે ભગવન્! પંચપ્રદેશિક સ્કન્ધ સંબન્ધે પૃચ્છા. હે ગૌતમ! પંચપ્રદેશિક ર્સ્કન્ધ કદાચ એ.વ. ચરમ હોય ૧, એ.વ. અચરમ ન હોય ૨, કદાચ એ.વ. અવક્તવ્ય હોય ૩, બ.વ. ચરમ ન હોય ૪, બ.વ. અચરમ ન હોય ૫, બ.વ. અવક્તવ્ય ન હોય ૬, કદાચ એ.વ. ચરમ અને એ.વ. અચરમ હોય ૭, એં.વ. ચરમ અને બ.વ. અચરમ ન હોય ૮, કદાચ બ.વ. ચરમ અને એ.વ. અચરમ હોય ૯, કદાચ બ.વ. ચરમ અને બ.વ. અચરમ હોય ૧૦, કદાચ એ.વ. ચરમ અને એ.વ. અવક્તવ્ય હોય ૧૧, કદાચ એ.વ. ચરમ અને બ.વ. અવક્તવ્ય હોય ૧૨, કદાચ બ.વ. ચરમ અને એ.વ. અવક્તવ્ય હોય ૧૩, બ.વ. ચરમ અને બ.વ. અવક્તવ્ય ન હોય ૧૪, એ.વ. અચરમ અને એ.વ. અવક્તવ્ય ન
346