Pragnapana Sutra Part 01

SR No.: 005761
Original Sutra Author: N/A
Author: Munichandrasuri, Jayanandvijay
Publisher: Guru Ramchandra Prakashan Samiti
Total Pages: 554
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati & agam_pragyapana
File Size: 15 MB

Page 413

श्री प्रज्ञापना सूत्र भाग १
नवमं जोणिपयं मणुस्सेसु तिविहा जोणी થાય છે તે આ પ્રમાણે—અરિહંતો, ચક્રવર્તી, બલદેવો અને વાસુદેવો. શંખાવર્તાયોનિ સ્ત્રીરત્નને હોય છે. શંખાવત યોનિમાં ઘણા જીવો અને પુદ્ગલો આવે છે અને ગર્ભરૂપે ઉત્પન્ન થાય છે, ચય પામે છે અને ઉપચય પામે છે, પરન્તુ નિષ્પન્ન થતા નથી. વંશીપત્રા યોનિ સામાન્ય મનુષ્યોની હોય છે. વંશીપત્રા યોનિમાં સામાન્ય મનુષ્યો ગર્ભમાં આવે છે. 7/૧૦૩૫ર/
પ્રજ્ઞાપના ભગવતીમાં નવમું યોનિપદ સમાપ્ત. (ટી૦) હવે મનુષ્યયોનિના વિશેષ-ભેદનુ પ્રતિપાદન કરે છે– હે ભગવન્! યોનિ કેટલા પ્રકારની છે ઇત્યાદિ. કાચબાની પીઠ જેવી ઊંચી હોય તે કૂર્મોન્નતા, શંખની પેઠે આવર્તવાળી તે શંખાવર્તા અને સંયુક્ત બે વાંસના પાંદડાના આકારવાળી વંશીપત્રા યોનિ કહેવાય છે, બાકી બધું સુગમ છે. પરન્ત શંખાવર્ત યોનિમાં ઘણા જીવો અને જીવની સાથે સંબંધવાળા પુગલો આવે છે અને ગર્ભરૂપે ઉત્પન્ન થાય છે, સામાન્યતઃ ચય-વૃદ્ધિ પામે છે અને વિશેષતઃ ઉપચયને પ્રાપ્ત થાય છે. પરન્તુ “અતિ પ્રબલ કામાગ્નિના પરિતાપવડે નાશ થવાથી ગર્ભની નિષ્પત્તિ થતી નથી એવો વૃદ્ધાચાર્યોનો પ્રવાદ છે. ૧૦૩પરા
પ્રજ્ઞાપના ટીકાના અનુવાદમાં નવમું પદ સમાપ્ત.
X
X
X
વિવૃત
X
જીવોની યોનિઓ. જીવભેદ
• ઉષ્ણ શીતોષ્ણ સચિત્ત અચિત્ત મિશ્ર સંવૃત વિવૃત સંવૃત-વિવૃત ૧. નારક
શીત ઉષ્ણ x x અચિત x સંવૃત x x ૨. ભવનપતિ
x x શીતોષ્ણ x અચિત્ત x સંવૃત x ૩. પૃથ્વી, અપ, વાયુ, વનસ્પતિ શીત ઉષ્ણ શીતોષ્ણ સચિત્ત અચિત્ત મિશ્ર સંવૃત x ૪. તેજ
x ઉષ્ણ x સચિત્ત અચિત્ત મિશ્ર સંવૃત x x ૫. લીઝિય, ત્રીન્દ્રિય, ચતુરિન્દ્રિય શીત ઉષ્ણ શીતોષ્ણ સચિત્ત અચિત્ત મિશ્ર x નિવૃત ૬, પંચેન્દ્રિય તિર્યંચ - સંમૂર્શિમ તિર્યંચ
- ઉષ્ણ શીતોષ્ણ સચિત્ત અચિત્ત મિશ્ર * ગર્ભજ તિર્યચ. ' x x શીતોષ્ણ x x મિશ્ર x x સંવત-વિવૃત ૭. મનુષ્ય
સંમૂર્છાિમ મનુષ્ય શીત ઉષ્ણ શીતોષ્ણ સચિત્ત અચિત્ત મિશ્ર x વિવૃત x ગર્ભજ મનુષ્ય
x x શીતોષ્ણ x x મિશ્ર x x સંવૃત-વિવૃત ૮. વાણમંતર
x x શીતોષ્ણ x અચિત્ત x સંવૃત x x ૯. જ્યોતિષ્ક
x x શીતોષ્ણ x અચિત્ત x સંવૃત x x ૧૦. વૈમાનિક
x x શીતોષ્ણ x અચિત્ત X સંવૃત x x (૧૧, સિદ્ધ
x x x x x x x x x ૧. તેજસ્કાય સિવાયના એકેન્દ્રિયોની યોનિ જણાવતાં સૂત્રો (૭૪૨-૪૩)ની ટીકાનો પાઠ નિયામયિોાવનાં ત્રિવિધા
યોનિઃ આવો પાઠ છપાયો છે (પ્રજ્ઞાપના ટીકા, પત્ર ૨૨૫ ૧, ૨૨૬ અ.) પણ ટીકાની સમગ્ર હસ્તલિખિત પ્રતિઓમાં અહીં પ્રક્રિયા //મનિાયવર્નાનાં.... ત્રિવિધા યોનિઃ આવો મૂળ સૂત્રને સંવાદી પાઠ છે.
š * * * * *
336