Pragnapana Sutra Part 01

SR No.: 005761
Original Sutra Author: N/A
Author: Munichandrasuri, Jayanandvijay
Publisher: Guru Ramchandra Prakashan Samiti
Total Pages: 554
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati & agam_pragyapana
File Size: 15 MB

Page 299

तइयं अप्पाबहुयं पयं छव्वीसइमं पोग्गलदारं
श्री प्रज्ञापना सूत्र भाग १ एएसिणं भंते! एगसमयठिइयाणंसंखिज्जसमयठिइयाणं असंखिज्जसमयठिइयाणं पुग्गलाणंदव्वट्ठयाए पएसट्टयाए
व्वट्ठपएसट्ठयाए कयरे कयरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा? गोयमा! सव्वत्थोवा एगसमयठिइया पुग्गला दव्वट्ठयाए,संखिज्जसमयठिइया पुग्गला दव्वट्ठयाएसंखिज्जगुणा, असंखिज्जसमयठिइया पुग्गला दव्वट्ठयाए असंखिज्जगुणा। पएसट्ठयाए-सव्वत्थोवा एगसमयठिइया पुग्गला परसट्ठयाए' संखिज्जसमयठिइया पुग्गला पएसट्ठयाएसंखेज्जगुणा, असंखिज्जसमयठिइया पुग्गला पएसट्टयाए असंखेज्जगुणा। दव्वट्ठपएसट्ठयाए-सव्वत्थोवा एगसमयठिइया पुग्गला दव्वट्ठपएसट्टयाए',संखिज्जसमयठिइया पुग्गला दव्वट्ठयाए संखिज्जगुणा, ते चेव पएसट्ठयाए संखिज्जगुणा। असंखिज्जसमयठिइया पुग्गला दव्वट्ठयाए असंखिज्जगुणा, ते चेव पएसट्ठयाए असंखिज्जगुणा ।।सू०-७९।।२१५।। (મૂ૦) હે ભગવન્! એક સમયની સ્થિતિવાળા, સંખ્યાતા સમયની સ્થિતિવાળા અને અસંખ્યાતા સમયની સ્થિતિવાળા
પુદ્ગલોમાં કોણ કોનાથી અલ્પ, બહુ, તુલ્ય કે વિશેષાધિક હોય છે? હે ગૌતમ! એક સમયની સ્થિતિવાળા પુદ્ગલો દ્રવ્યાર્થપણે સૌથી થોડા છે, તેથી સંખ્યાતા સમયની સ્થિતિવાળા દ્રવ્યાર્થપણે સંખ્યાતગુણા છે, તેથી અસંખ્યાતા સમયની સ્થિતિવાળા પુદ્ગલ દ્રવ્યાર્થપણે અસંખ્યાતગુણા છે. પ્રદેશાર્થપણે-સૌથી થોડા એક સમયની સ્થિતિવાળા પુદ્ગલો પ્રદેશાર્થપણે છે, તેથી સંખ્યાતા સમયની સ્થિતિવાળા પુદ્ગલો પ્રદેશાર્થપણે સંખ્યાતગુણા છે, તેથી અસંખ્યાત સમયની સ્થિતિવાળા પુદ્ગલો પ્રદેશાર્થપણે અસંખ્યાતગુણા છે. દ્રવ્યાર્થ–પ્રદેશાર્થપણે–સૌથી થોડા એક સમયની સ્થિતિવાળા પુદ્ગલો દ્રવ્યાર્થ–પ્રદેશાર્થપણે છે, તેથી સંખ્યાતા સમયની સ્થિતિવાળા પુદ્ગલ દ્રવ્યાર્થપણે સંખ્યાતગુણા છે, અને પ્રદેશાર્થપણે સંખ્યાતગુણા છે, તેથી અસંખ્યાતા સમયની સ્થિતિવાળા પુદ્ગલો દ્રવ્યાર્થપણે અસંખ્યાતગુણા છે, અને
પ્રદેશાર્થપણે અસંખ્યાતગુણા છે. //૭૯ર ૧૫l एएसि णं भंते! एगगुणकालगाणं संखिज्जगुणकालगाणं असंखिज्जगुणकालगाणं अणंतगुणकालगाण य पुग्गलाणं दव्वट्ठयाए पएसट्ठयाए दव्वट्ठपएसट्ठयाए यकयरे कयरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा? गोयमा! जहा परमाणु पुग्गला तहा भाणियव्वा, एवं संखिज्जगुणकालगाण वि। एवं सेसा वि वण्णा गंधा रसा फासा भाणियव्वा। फासाणंकक्खड-मउय-गुरुय-लहुयाणंजहा एगपएसोगाढाणं भणियंतहा भाणियव्वं। નવલેતા ના નડ્ડા વના તદ્દા નાયબ્બા પારદ વાર સૂ૦-૮૦પારદા (મૂળ) હે ભગવન્! એ એકગુણ કાળા, સંખ્યાતગુણ કાળા, અસંખ્યાતગુણ કાળા અને અનન્તગુણ કાળા પુદ્ગલોમાં દ્રવ્યાર્થપણે
પ્રદેશાર્થપણે અને દ્રવ્યાર્થ–પ્રદેશાર્થપણે કોણ કોનાથી અલ્પ, બહુ, તુલ્ય કે વિશેષાધિક છે? હે ગૌતમ! જેમ સામાન્ય પુદ્ગલોના સંબંધમાં કહ્યું તેમ અહીં કહેવું. એમ સંખ્યાતગુણ કાળાના સંબંધમાં પણ કહેવું. એ રીતે બાકીના વર્ણ, ગંધ અને રસ સંબંધમાં કહેવું. સ્પર્શમાં કર્કશ, મૃદુ, ગુરુ અને લઘુ સ્પર્શ સંબંધમાં જેમ એક પ્રદેશાવગાઢને કહ્યું છે તેમ
કહેવું. બાકીના સ્પર્શી જેમ વર્ણો કહ્યા છે તેમ કહેવા. llcollર ૧૬/ (ટી) હવે ક્ષેત્રની મુખ્યતાથી પરમાણુ આદિ પુલોનું અલ્પબદુત્વ કહે છે–અહીં ક્ષેત્રના અધિકારથી ક્ષેત્રની મુખ્યતા હોવાને લીધે પરમાણુથી આરંભી અનન્તપ્રદેશિક સ્કંધો પણ એક પ્રદેશાશ્રિત હોય તો આધાર અને આયના અભેદોપચારથી ઘણાં હોવા છતાં પણ એક દ્રવ્ય તરીકે ગણાય છે. કારણ કે તેનું આધારભૂત ક્ષેત્ર એક આકાશ પ્રદેશ છે. આવા પ્રકારના એક પ્રદેશાવગાઢ પુદ્ગલ દ્રવ્યો સૌથી થોડા છે, એટલે લોકાકાશના પ્રદેશપ્રમાણ છે. એવો કોઈ પણ આકાશપ્રદેશ નથી કે જે એક પ્રદેશના અવગાહ પરિણામથી પરિણત થયેલા પરમાણુ આદિને અવકાશ આપવાના પરિણામ વડે ન પરિણત થયેલો હોય. ૧. મહેસાઈ; ૨. બ્રક્સ ટ્ટા (મ.વિ.).
223