________________
૨૭૬ કિ આવશ્યકનિયુક્તિ • હરિભદ્રીયવૃત્તિ • સભાષાંતર (ભાગ-૨) समुद्देण एंतित्ति, उप्पाइयं उट्ठियं लोगो खंदरुद्दे नमसइ, इमाहि धणियतरागं अप्पा संजमे जोइओ, एसो सो कालोत्ति, भिन्नं वहणं संजयत्तंपि सिणायगत्तंपि कालगयाओ सिद्धाओ, एगत्थ सरीराणि उच्छल्लियाणि, सुट्टिएण लवणाहिवइणा महिमा कया, देवुज्जोए ताहे तं पहासं तित्थं
जायं, दोहिवि तहिं धीतीए मतिं करेंतीहि जोगा संगहिया, धिइमई यत्ति गयं १६।। 5 इयाणि संवेगेत्ति, सम्यग् उद्वेगः संवेगः, तेण संवेगेण जोगा संगहिया भवंति, तत्रोदाहरणगाथाद्वयं
चंपाए मित्तपभे धणमित्ते धणसिरी सुजाते य। पियंगू धम्मघोसे य अरक्खुरी चेव चंदज्झए य ॥१३०३॥. चंदजसा रायगिहे वारत्तपुरे अभयसेण वारत्ते।
सुंसुमारे धुंधुमारे अंगारवई य पज्जोए ॥१३०४॥ अस्या व्याख्या कथानकादवसेया तच्चेदं-चंपाए मित्तप्पभो राया, धारिणी देवी, धणमित्तो
એકાએક સમુદ્રમાં ઉત્પાત (=સમુદ્રમાં જોરદાર પવન ફૂંકાવાને કારણે થનારી આપત્તિવિશેષ) થયો. તેથી વહાણમાં બેઠેલા લોકો સ્કંધ અને રુદ્રને ( દેવવિશેષોને) નમસ્કાર કરવા લાગ્યા. આ
બંને કન્યાઓએ પણ પોતાનો આત્મા વધુ દઢ રીતે સંયમમાં જોડ્યો, કારણ કે આ જ તે કાલ 15 छे (अथात् मात्माने बयावानी ॥ समय छे.) व तूट्यु.बने न्याओ संयम अने वाशान
પામે છે, મૃત્યુ પામે છે, સિદ્ધ થાય છે. એક સ્થાને બંનેના શરીરો ઉછળીને પડે છે. લવણસમુદ્રના અધિપતિ એવા સુસ્થિતનામના દેવે બંનેનો મહિમા કર્યો. દેવે ત્યાં પ્રકાશ કર્યો. તેથી ત્યાં “પ્રભાસ” નામનું તીર્થ બન્યું. ધૃતિમાં મતિને કરતી તે બંને કન્યાઓએ યોગો સંગૃહીત કર્યા. “પૃતિમતિ દ્વારા पू[ थयुं. ॥१३०२॥
सवत : वे 'संवेग' २ ४९॥वे छे. तमां सभ्य मेवो ४ (संसार प्रत्येनो) द्वेग તે સંવેગ. તે સંવેગદ્વારા યોગો સંગૃહીત થાય છે. તેમાં બે ઉદાહરણગાથા જાણવી છે
थार्थ : यंपानगरीमा भित्रप्रम२% - धनभित्रसार्थवाड – धनश्रीपत्नी - सुपुत्र - धर्मधोषमंत्री - प्रियंगुनामे पत्नी - २९रीनगरी - यंद्र4%४.
ગાથાર્થઃ ચન્દ્રયશા – રાજગૃહનગર – વાસ્ત્રપુરનગર – અભયસેનરાજા – વારત્રકમંત્રી 25 - सुंसुभारपुर - धुंधुभा२२॥ - ॥२वती हरी भने प्रधोती .
ટીકાર્થ : આ ગાથાદ્વયની વ્યાખ્યા કથાનકથી જાણવા યોગ્ય છે. તે આ પ્રમાણે છે – ४३. समुद्रेणायातः, उत्पात उत्थितः, लोकः स्कन्दरुद्रौ नमस्यति, आभ्यां बाढतरमात्मा संयमे योजितः, एष स काल इति, भिन्नं प्रवहणं, संयतत्वमपि स्नातकत्वमपि कालगते सिद्धे, एकत्र शरीरे उच्छलिते,
सुस्थितेन लवणाधिपतिना महिमा कृतः, देवोद्योते तत्र प्रभासाख्यं तत् तीर्थं जातं, द्वाभ्यामपि तदा धृतौ 30 मतिं कुर्वतीभ्यां योगाः संगृहीताः । धृतिमतिरिति गतं, इदानीं संवेग इति, तेन संवेगेन योगाः संगृहीता
भवन्ति । चम्पायां मित्रप्रभो राजाः.धारिणी देवी धनमित्रः