Jivsamas

SR No.: 005751
Original Sutra Author: N/A
Author: Amityashsuri
Publisher: Jinshasan Aradhana Trust
Publication Year: 1986
Total Pages: 356
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 8 MB

Page 76

હ
-
=
કાયહાર પૃથ્વીકાય વગેરે વિકેન્દ્રિયેનું હુંડક સંસ્થાન મસુર વગેરેના આકારભેદથી સુઈ જાવું” मस्सूरए य थिबुगे सूई पडागा अणेगसँठाणा ।
पुढविदगअगणिमारुय वणस्सईणं च संठाणा ॥५२॥ ગાથાર્થ-પૃથ્વીકાયનું મસુરાકાર, અપકાયનું તિલુકાકાર, અગ્નિકાયનું સેય આકાર,
વાયુકાયનું પતાકા આકાર અને વનસ્પતિકોયનું અનેક પ્રકારનું સંસ્થાન
હેય, (૫૨). ટીકાર્થ : પૃથ્વીકાયનું સ્થાન માલવદેશમાં પ્રસિદ્ધ મસૂર નામના ધાન્ય જેવું છે, અપકાયનું સંસ્થાન પાણીના પરપોટા જેવું છે. વાઉકાયનું સંસ્થાન પતાકા-જા આકારનું છે, તેઉકાયનું સંસ્થાન સેવાકારનું છે. અને વનસ્પતિકાયનું સંસ્થાન અનેક પ્રકારનું હોય છે. (પ) . કાયદ્વાર કહ્યું. કાયશબ્દ પૃથ્વીકાર્ય વગેરે જીવસમુડમાં જેમ મનાય છે, તેમ ઔદારિક , વગેરે શરીરમાં પણ સ્વીકારી છે. આથી કાર્યશબ્દને આશ્રય આ કાયદ્વારમાં ઔદ્યોરિક વગેરે. શારીને પણ વિચાર કરે છે. ' .. ओरालिय वेऊट्विंय आहारय तेयए य कम्मयए। ...
पंचमणुएसु चऊ। वाऊ पंचिंदिय तिरिकले. ॥५३॥ ગાથાર્થ: દારિક, શૈક્રિય, આહારક, તેજસ અને કામણ રામ પધાર્થ શરીર છે.
પાંચ શરીરે મનુષ્યને, વાયુકાયને તથા પંચેન્દ્રિય તિર્યંચને ચાર શરીર છે.(૫૩) • ' ટીકાર્થ : તીર્થકરોના શરીરની અપેક્ષાએ ત્રણલેકમાં પ્રધાન સર્વ પુદ્ગ વડે બનતું જે શરીર તે ઔદારિક અથવા રાજા રતાં મારા વિશાળતાના વણા વાળું, વૈક્રિય વગેરે શરીરના પુદ્ગલેની અપેક્ષાએ જેના મુદ્દગલે સ્થૂળ છે અને એવા પ્રકારના સ્થળ પુદ્ગલે વડે બનેલું શરીર તે દારિક અથવા બાકીના બીજા સર્વ શરીરની અપેક્ષાએ જેનું પ્રમાણ મેટું છે તે ઔદારિક, વૈક્રિય શરીર તે ઉત્તર વૈક્રિય અવસ્થામાં લાખાજન પ્રમાણ કરી શકે છે (મળે છે) સ્વાભાવિક તે ૫૦૦ ધનુષ પ્રમાણુ જ છે.
જ્યારે દારિક શરીરની સ્વાભાવિક રીતે સ્વયંભુરમણ સમુદ્રના માછલાની અપેક્ષાએ હજાર જન પ્રમાણુ અને કમળની નાળની અપેક્ષા હજાર વૈજનાથી પણ અધિક અવગાહના જાણવી. આ પ્રમાણે ઔદારિક શરીરની સ્વાભાવિક છંહનું પ્રમાણુતા વિચારવી. - (૧) જેમાં જુદા જુદા પ્રકારની વિષાઓ થાય તે વિક્રિયા કહેવાય. તે દ્વિધામાં જે ૧ યુગદ્ધિા , ઉત્કૃષ્ટ ત્રણ ગાઉં પ્રમાણ દારિક શરીર હોય છે.