Page Text
________________
૧૩૪
જીવસમાસ
घोऽणंत परसो अत्येगइओ जयम्मि छिज्जेज्जा । भिज्जेज्ज व एवहओ ना छिज्जे ना य भिज्जेज्ज ॥९७॥
S
ગાથા અનત પ્રદેશાથી બનેલ સ્કંધામાં કેટલાક સ્પધા જગતમાં છેદાય છે અને ભેદાય પણ છે અને કેટલાક સ્કધા છે જે ભેદાતા પણ નથી અને છેદાતાયેનથી. (૯૭)
ટીકાથ :-આ જગતમાં અનતા પરમાણુ રૂપ પ્રદેશે। વડે બનેલ સ્ક ંધામાંથી કેટલાક સ્કંધા ભાલા વગેરેથી કાણા પાડવા રૂપે ભેદાય પણ છે, અને ખડ્ગ વડે બે ભાગ કરવા રૂપ છેદાય પણ છે, કારણકે તેઓ ખાદર ભાવને પામેલા હેાવાથી અને કેટલાક સૂક્ષ્મ પરિણામ રૂપે રહેલા કા છેદ્યાતા નથી અને ભેદ્યાતા પણ નથી. લાકડા, પત્થર, ઢેફા વગેરે ખાદરભાવને પામેલા આંખ વડે રૢખાતા સ્કધા છેદન ભેદનના વિષયરૂપે થાય છે. સૂક્ષ્મ પરિણામને પામેલા તા અતિશયજ્ઞાનવડે જણાતા હોવાથી છેદનભેદનના વિષયરૂપે થતા નથી. 'વેરાત વવસો અત્યંળોનો ય છિન્નેન્ના 1 મિન્ગેજ્ઞ વ' આવા પ્રકારના કોઇક પાઠ છે પરતુ આમાં કાઇ સૂત્ર સાથે અ ભેદ નથી. (૯૭)
જે છેદન વગેરેના અવિષયરૂપ છે અને સૂક્ષ્મ પરિણામને પ્રાપ્ત થયેલ છે તે વ્યવહારિક પરમાણુ આગળ બતાવી ગયા છે. અને હમણાં જ ખાદર પરિણામ રૂપ તથા છેદન વગેરેના વિષયરૂપ સ્ક ંધા કે જે લક્ષ્ણશ્ર્વચ્છુિકા ની આગળ રહેલા તેમજ બાકી રહેલ ઉત્સેધાંગુલની નિષ્પત્તિમાં કારણ રૂપ પરિણામ વિશેષોને બતાવે છે.
परमाणू तसरेणू रहरेणू अग्गयं च वालस्स । - लिक्खा जूया य जवा अट्टगुण विवडिढया कमसे। ॥९८॥
'
ગાથા :-પાણુ, ત્રસરેણુ, રથ, ખાલના અગ્રભાગ, લીખ, જુ, યવ આ દરેક એકબીજાથી ક્રમશ: આઠગણા મોટા છે. (૯૮)
ટીકા : અહી પરમાણુ પછી ઉપલક્ષણ વ્યાખ્યાથી ઊ રેણુના પાઠ જાણવા. કારણકે આગમમાં અનેક જગ્યાએ તે પ્રમાણે જોવામાં આવે છે તેમજ તે યુક્તિ સંગત પણ છે. તેથી પરમાણુ, ઉર્ધ્વરેણુ,ત્રસરે, રથરેજી વગેરેથો જવ પર્યન્ત સુધી પરિમાણ વિશેષ અનુક્રમે આઠ આઠ ગણા સમજવા તે આ પ્રમાણે પરમાણુથી ઉવ રેણુ આઠગણુ થાય છે. અહીં પરમાણુ એટલે આગળની ગાથામાં કહેલ લક્ષ્ણૠણિકા રૂપ છે તે ગ્રહણ કરવા પણ છેદન વગેરેના અવિષયરૂપ તથા પ્રમાણુના પ્રથમ કારણરૂપ વ્યવહારિક પરમાણુ ન લેવા. કારણકે તે વચ્ચે અન તગુણા પરમાણુ વડે જ ખનેલ શ્લેષ્ણુણુિકા કહી છે તેમજ આઠ પરમાણુ ખરાખર ઉ રેણુ કે જે ખાદર પરિણામવાળુ કહ્યું છે તે ઘટી ન શકે કારણકે વ્યવહારિક પરમાણુ
| SR No. | 005751 |
| Book Title | Jivsamas |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Amityashsuri |
| Publisher | Jinshasan Aradhana Trust |
| Publication Year | 1986 |
| Total Pages | 356 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 8 MB |