________________
૪૬૬
શ્રી મહાવીરચરિત્ર.
વચન તેઓએ અગીકાર કર્યું. હવે રાત્રિના સમય થયે ત્યારે કામદેવના નિર્દય હજાર ખાણાના પ્રહારથી જરિત શરીરવાળા તે શ્રેષ્ઠ વિલેપન, પુષ્પ, તાંબૂલ વિગેરે ઉપકરણ ગ્રહણ કરી, ઘરના સર્વ દ્વારા બંધ કરી તે પેટીને ઉઘાડી આ પ્રમાણે ખેલ્યાઃ—
“ હે હરણના જેવા નેત્રવાળી ! હું કૃશ ઉત્તરવાળી ! હૈ પુષ્ટ સ્તનવાળી ! કમળની જેવા મુખવાળી ! હું શ્રેષ્ઠ યુવતી ! ભયની શંકાના ત્યાગ કરી હાલ તું મને પતિની જેમ લજ. હે શ્રેષ્ઠ શરીરવાળી ! તારા સ'ગમવડે હમણાં મનારથ સહિત મારુ. નેત્રકમળ વિકાસ પામેા, અને કામદેવ પણુ કાંઇક શાંત થાઓ.” આ અવસરે ગાઢ અ ધનથી ઉત્પન્ન થયેલ તીવ્ર કાપવાળી, ક્ષુધા-તૃષાથી ગ્લાનિ પામેલી અને અત્યંત ચપળતાવાળી તે વનની દુષ્ટ વાંદરી પુ ંછડાની છટાવડે તડતડ તાડન કરતી ( શબ્દ કરતી), વિડંખિત મુખવાળી અને રઘુર શબ્દ કરતી તેમાંથી બહાર નીકળી. તે વખતે હું ચંદ્ર સમાન મુખવાળી ! કેમ રાષ કરે છે ?” એમ બેલતા તે ચુંબન કરવાની ઇચ્છાથી તેણીની સન્મુખ પેાતાના મુખને જેટલામાં સ્થાપન કરે છે તેટલામાં પ્રથમ જ તેણીએ પાતાના તીક્ષ્ણ દાંતના અગ્રભાગવડે તેની આખી નાસિકા મૂળથી જ તડ દઈને તેાડી નાંખી. ત્યારપછી અતિતીક્ષ્ણ નખના સમૂહવડે તેનુ શરીર ફાડી નાંખ્યું, અને એ કાન પણ મૂળથી આ પ્રમાણે અનિવારિત પ્રસરવાળી તેણીએ તેને હણ્યા, એટલે તે ભયથી કંપવા લાગ્યા, અને ઊંચે સ્વરે કરીને આ પ્રમાણે બોલ્યે કે—“ હે શિષ્યા ! ઘરના દ્વાર ઉઘાડો. આ પિશાચી મને યમરાજને ઘેર લઇ જાય છે. ” આ પ્રમાણે તે ખેલવા લાગ્યા, તેનું મન ભયના વશથી અત્યંત ક્ષેાલ પામ્યું. તે કોઇ પણુ રક્ષણ કરનારને પામ્યા નહીં. તેવામાં ઉત્કટ રાષવાળી વારવાર ઘુરઘુર શબ્દને કરતી તે વનની વાંદરીએ તેનું સર્વ અંગ નખ અને દાંતવડે ઉતરડી નાંખ્યુ અને એવી રીતે તે બિચારાને છ્યા કે જેથી તે તરત જ મરણ પામ્યા.
ઉખેડી નાંખ્યા.
હવે સૂર્ય ઉદય પામ્યા ત્યારે તેના શિષ્યા આવ્યા. તેમણે માટેથી શબ્દ કર્યાં પણ તેમને તેણે પ્રત્યુત્તર આપ્યો નહીં. ત્યારે તેઓએ કમાડ ઉઘડ્યા. શુભ'કરને જીવ રહિત જોયા. તે વનની વાંદરી પણ કમાડ ઉઘડ્યા કે તરતજ નાશીને જેમ આવી તેમ કાઇક ઠેકાણે જતી રહી. શિષ્યાને કાંઇ પણ પરમા ( સત્ય હકીકત )ની ખખર પડી નહી.. પછી તેઓએ તે શરીરના અગ્નિસ’સ્કાર કર્યાં,
શુભ કરના