________________
૪૫૪
શ્રી મહાવીરચરિત્ર, ભગવ્યા પછી પ્રવજ્યા ગ્રહણ કરજે. ત્યાંસુધી હાલ અણુવ્રતાદિક શ્રાવકધમવડે આત્માને પવિત્ર કર.” તે સાંભળીને તે તેમના અવિશ્વાસને દૂર કરવા માટે સાધુની પાસે ભણતે ગૃહસ્થપણે રહ્યો. દીક્ષા લેવાનો નિશ્ચય હોવાથી યૌવન અવસ્થાવાળો થયા છતાં પણ તે પરણવાને ઈરછતે નહોતે. તેને તેવા પ્રકારને જોઈને માતાએ વસુદેવને કહ્યું કે-“આ પુત્ર તપસ્વી જનના સંગને લીધે ધર્મના પરિણામવાળે થય છે, તેથી વિષયના અંગીકારની અપેક્ષા કરતું નથી, સ્ત્રીને પરણવાનું માનતા નથી અને શરીરની શોભા કરતું નથી, તેથી કરીને ધાર્મિક જનોની સેવાથી સર્યું. સર્વથા આને જુગારી જેવાની સેબતમાં નાંખે કે જેથી કદાચ તેવા પ્રકારના સંબંધને લીધે તેના ભાવને ફેરફાર થાય.” આ વાત શ્રેષ્ઠીએ અંગીકાર કરી. પછી જે વાણીયાના પુત્રે જાતિ, વય અને વૈભવમાં સમાન હતા તેમની સાથે આને મેળવી દીધે. તેઓ અત્યંત વિષયમાં લુબ્ધ હતા અને દ્રવ્યને નાશ કરતા હતા. તેમને તેમના માતા-પિતા ઘણ રીતે શિખામણ આપતા હતા તે પણ ઇંદ્રિય દુદ્દત હોવાથી તેઓ પાછા વળી શકતા નહોતા. પિતાને ઘેર ધન નહીં મળવાથી તેઓ ચેરી પણ કરતા હતા. એક દિવસ તેઓએ ચોરી કરવા માટે વિચાર કર્યો ત્યારે ઘણું ધન અને ધાન્યથી ભરેલું મહેશ્વરદત્ત શ્રેણીનું ઘર જોયું. તે વખતે તેને ઘરના સર્વ માણસે એક વૃધ્ધાને ઘર સેંપી મટી તીર્થયાત્રા કરવા નીકળી ગયા હતા, તેથી નિર્જન છે એમ જાણુને રાત્રિને સમયે તે ઘરમાં ચોરી કરવા ગયા. તે વસુદત્ત કાદવના કલંકવડે કમળના પત્રની જેમ અને કુશીળિયાના સંગવડે સારા સાધુની જેમ તેઓના ખરાબ આચારવડે જરા પણ લીપા ન હોતે. માત્ર માતા-પિતાની આજ્ઞાનું અવલંબન કરતે દોરડાથી બાંધેલા વૃષભની જેમ પરમાર્થને જાણ્યા વિના જ તેમની સાથે ચાલ્યું હતું. પછી તેઓ ધીમે ધીમે તે મહેશ્વરદત્તના ઘરમાં પ્રવેશ કરતા હતા તે વખતે વસુદત્ત તેમને પૂછયું કે- તમે અહીં કેમ પ્રવેશ કરે છે ?” તેઓએ કહ્યું કે-“ હે ભદ્ર! અહીં ચેરી કરવાને માટે આપણે પ્રવેશ કરીશું, તેથી ચરણ અને વચનને વ્યાપાર ધીમે ધીમે કરતે તું ચાલ.” ત્યારે તે બે કે-“ત્યાં નહીં આવું. તમારી જેવી ઈરછા હોય તેમ તમે કરો.એમ કહીને તે બહાર જ રહ્યો અને તેઓ તે ઘરની અંદર પેઠા. તેમને વૃધાએ જાણ્યા. ત્યારે તે વૃદધા ચેરી કરતા તેમના પગમાં પડવાના મિષથી “હે પુત્રો ! તમે આમ ન કરો” એમ બેલીને મોરપીંછવડે તેમના પગમાં ચિત કરવા લાગી.