________________
શ્રી મહાવીરચરિત્ર. સમીપે ગયે. તેના ચિત્તની અંદર હર્ષને પ્રચાર ઉલ્લસિત થશે અને તેનું શરીર ઘણા રોમાંચે કરીને વ્યાપ્ત થયું. તેણે ભગવાનને ત્રણ પ્રદક્ષિણા પૂર્વક વંદના કરીને આ પ્રમાણે સ્તુતિ કરી –
“નવા તમાલ વૃક્ષના પાંદડા જેવા શ્યામ શરીરવાળા, નિર્મળ ગુણોરૂપી રત્નોના સમૂહના ઘરરૂપ, અત્યંત દુઃખે કરીને જીતી શકાય તેવા કામદેવને જીતનારા અને ભવ્ય પ્રાણીઓને મોક્ષસ્થાને દેખાડનારા એવા હે જિનેશ્વર ! તમે જયવંતા વર્તે. ઊંચા (મોટા) સ્તનવાળી, હરિણના સરખા નેત્રવાળી, નવા યૌવનવાળી અને પૂર્ણિમાના ચંદ્ર જેવા મુખવાળી ઉગ્રસેન રાજાની પુત્રીને જેણે ત્યાગ કર્યો તે એક જ તમે જગતમાં જ્યવંત વર્તે છે. હે નાથ! સમુદ્રના સમગ્ર રત્નોની તુલના કરનાર ચિંતામણિ રત્ન જેવા તમે યાદવકુળમાં અવતર્યા, તેથી સમુદ્રવિજય રાજા ખરેખર સમુદ્રને વિજય કરનાર થયા. શંખને અત્યંત પૂરીને તેના શબ્દવડે જગતના લોકોને શુંભ પમાડનાર, દેષ રહિત, ભુજાવડે શ્રી કૃષ્ણને આંદોલિત કરનાર, સર્વ આદરવડે દેએ જેના ચરણને નમસ્કાર કર્યા છે, ત્રણ જગતરૂપ ભવનમાં નિર્મળ દીવા સમાન, પરમ આદરવડે સમગ્ર જીવોનું રક્ષણ કરનાર એવા હે અરિષ્ટનેમિ અરિહંત સ્વામી ! તમે ભવે ભવે અમારું શરણ હેજો.” આ પ્રમાણે માટી લંક્તિવડે જગદ્ગુરુ શ્રી નેમિનાથની સ્તુતિ કરીને મનમાં હર્ષ પામેલે રાજા ત્યારપછી પૃથ્વી પીઠ પર બેઠે.
ત્યારપછી ભગવાને ધર્મકથા કહી. ઘણા પ્રાણીઓ પ્રતિબંધ પામ્યા. પછી સર્વ લેકે પોતપોતાની શક્તિને અનુરૂપ વિશેષ પ્રકારના અભિગ્રહને ગ્રહણ કરીને જેમ આવ્યા હતા તેમ પિતપતાને સ્થાને ગયા. હવે અવસર જાણીને રાજાએ ભગવાનને પૂછ્યું કે-“હે ભગવન! પહેલાં અમાત્યે જે અમને કહ્યું તે સત્ય છે કે અસત્ય છે?” ભગવાને કહ્યું-“ અસત્ય છે. ” રાજાએ પૂછયું-“હે ભગવન! તેણે આવા પ્રકારનું અકાય કેમ આચર્યું?” ભગવાને કહ્યું-“હે રાજન ! ભેગના અર્થી, રાજ્યના અર્થી અને પરિવારના અથ પ્રાણીઓ શું શું પાપ નથી કરતા? શું માયા-મૃષાને પ્રગટ નથી કરતા? અથવા તે તેને શે દેષ છે? આ સવે પૂર્વકર્મને જ વિલાસ છે. તે બિચારો તે નિમિત્ત માત્ર જ છે.” રાજાએ પૂછયું- હે ભગવન ! મેં પૂર્વ ભવમાં એવા પ્રકારનું શું પાપ આચર્યું હતું કે જેના પ્રભાવથી અત્યંત વહાલા પુત્રને સહસાકારે વિનાશ કરાવ્યું?”