________________
૩૪
શ્રી મહાવીરચરિત્ર.
ગુણવડ અને પર્યાયવડે મેં તને તીર્થની અનુજ્ઞા આપી છે.” એમ કહીને સૌથી પ્રથમ પિતાના હસ્તવડે ગૌતમસ્વામીના મસ્તક પર તે ચૂર્ણ નાખ્યું. એ જ રીતે અનુક્રમે બાકીના ગણધરો ઉપર પણ ચૂર્ણને પ્રક્ષેપ કર્યો. ત્યારપછી આકાશતળમાં રહેલા અને આનંદવડે વિકસ્વર નેત્રવાળા દેએ પણ તે ગણધરોના મસ્તક ઉપર સુગંધમાં અંધ થયેલા મુગ્ધ ભમરાઓના આશ્રયથી વાચાલી થયેલ પુષ્પવાસ અને ચૂર્ણ વાસ નાંખે. તેમજ “આ ચિરજીવી છે” એમ જાણીને પાંચમા ગણધર સુધર્માસ્વામીને આગળ રાખીને ભગવાને ગણ(ગચ્છ)ની અનુજ્ઞા આપી. આર્યાઓના સંયમના ઉદ્યોગને નિર્વાહ કરવા માટે ચંદના સાવીને પ્રવતિનીના પદે સ્થાપના કરી. આ પ્રમાણે બીજા દ્વીપથી પરિવરેલા જંબુદ્વીપની જેમ, કુળપર્વતે વડે પરિવરેલા મેરૂ પર્વતની . જેમ અને તારાઓ વડે પરિવરેલા ચંદ્રની જેમ અગ્યાર ગણધરે, બીજા ઘણા સાધુઓ અને ઘણું સાવીઓ વડે પરિવરેલા સ્વામી ભવા લાગ્યા. તે એકલા એવા પણ ભુવનના એક બંધુરૂપ ભગવાનના માહાભ્યને કહ્યું માપી શકે? તે પછી ગીતમાદિક ગણધરો વડે પરિવરેલા ભગવાનના માહાસ્યનું તે શું કહેવું ?
ત્યારપછી કેટલાક દિવસ સુધી ભવ્ય પ્રાણીઓને પ્રતિબંધ કરી જગદ્ગુરૂ ત્યાંથી નીકળ્યાં. તે વખતે આકાશમાં રહેલા અને લટકતા મેતીના હારવડે શેભતા છત્રે કરીને, આકાશમાં રહેલા તથા પિયણ અને ચંદ્રના કિરણે જેવા મનહર (ઉજજ્વળ) બે ચામરોએ કરીને, આકાશતળને અવલંબન કરનાર (રહેલા) અને મણિના પાદપીઠ સહિત સિંહાસને કરીને તથા શબ્દ કરતી ઘુઘરીઓના સમૂહના મધુર શદવડે વાચાલ, અનેક નાની દવાઓથી મનહર અને આકાશમાં રહેલા મહેંદ્રવજે કરીને ભતા શ્રી જિનેશ્વર વિહાર કરતા હતા તે વખતે કરેડ દે અને અસુરે આદર સહિત તેમને અનુસરતા હતા, સુગંધી વાયુ અનુકૂળપણે વાત હતું, જાણે ભક્તિથી જ વંદના કરતા હોય તેમ માર્ગના વૃક્ષે નમતા હતા, વિકાર પામેલા ખેલ પુરૂષોની જેમ કાંટાઓ અધમુખ કરીને રહેતા હતા અને સર્વ ઋતુઓ અનુકૂળ વતતી હતી. પ્રભુ પિતાના માહાસ્ય વડે ત્રણ લોકની રાજ્યલક્ષ્મી જાણે એક ઠેકાણે મળી હોય તેમ દેખાડતા, દુકાળ, મરકી અને ઉપદ્રને શાંત કરતા, સ્થાને સ્થાને સમવસરણના મહિમાને અંગીકાર કરતા, પરતીથિંકેના પ્રવાદને શૂન્ય (અસાર) કરતા, મેક્ષમાર્ગને પ્રકાશ કર્તા તથા ચારિત્ર આપવાવડે ભવ્ય પ્રાણીના