________________
સપ્તમ પ્રસ્તાવ-પ્રભુને ઉત્પન્ન થયેલ કેવળજ્ઞાન.
૩૬૫ ખંડથી ચેતરફ શોભાયમાન એવા જાભિકગામ નામના નગરમાં ગયા. તે નગરની બહાર બી જાવ ચૈત્યની નજીક અનેક વૃક્ષનાં સુગંધી પુષ્પના આમેદથી મસ્ત બનેલા ભ્રમરાઓના ઝંકારવડે મનહર વિભાગયુક્ત રજુવાલુકા નદીના ઉત્તર કિનારા પર શ્યામાક નામના ગાથા પતિ-ગૃહસ્થના ક્ષેત્રમાં પ્રથમ પ્રગટ થતા પહલથી શોભાયમાન, સન્દુરૂષની જેમ શકુનપક્ષિગણથી સેવિત, સુરનગરની જેમ સુમનસ-દે કે પુપિવડે અભિરામ, પાત્રસેવકે પક્ષે પત્રવડે સેવિત મહાનરેંદ્ર સમાન એવા શાલ મહાવૃક્ષની નીચે રહેતાં, છ તપ આચરતાં, આતાપના લેતાં, ગેહિકાસને બેસતાં, અનુત્તર જ્ઞાન, દર્શન અને ચારિત્ર, અનુત્તર ક્ષમા, માર્દવ અને આર્જવ, અનુત્તર લાઘવ, ક્ષતિ, મુક્તિ, ગુપ્તિ, સત્ય તથા સુચરિત્રવડે આત્માને ભાવતાં, બાર વરસ ઉપર સાડા છ મહિના વ્યતીત થતાં, વૈશાખ શુદિ દશમે સુવ્રત નામના દિવસે વિજય મુહૂર્ત હસ્તત્તરા નક્ષત્રની સાથે ચંદ્રમાને વેગ આવતાં, શુકલધ્યાનાગ્નિથી ઘનઘાતી-કર્મરૂપ ઇંધણને દગ્ધ કરતાં, સવિચાર પૃથકુત્વવિતર્ક અને અવિચારકત્વ-વિતર્કને ધ્યાવતાં ઉપરત–ઉપશાંત થયેલા, સૂક્ષ્મકિયાનિવૃત્તિ, અવિચ્છિન્ન-ક્રિયા અને અપ્રતિપતિ એવા શુકલધ્યાનના ચરમ દ્વિભાગને પ્રાપ્ત ન થયેલા એવા ભગવંત શ્રી મહાવીર સ્વામીને અનંત, અનુત્તર, નિર્ચાઘાત, નિરાવરણ, પરિપૂર્ણ, સકલ લેકાલેક-પ્રકાશક એવું કેવળજ્ઞાન અને કેવળદર્શન ઉત્પન્ન થયું.
એટલે દુષ્કર તપ-ચરણના ફળરૂપ કેવલાલક પ્રગટ થતાં સૂર્યની જેમ પ્રભુ ત્રણે લેકને પ્રકાશવા લાગ્યા. એવામાં આસન ચલાયમાન થતાં બત્રીશે ઈદ્રો તરત ત્યાં આવ્યા અને ત્રણ પ્રકાર સહિત સમવસરણ રચવા લાગ્યા, તેમ જ અલગ સુંદર દ્વાર, વાવ, પ્રબળ દવજ-પટાદિકથી વ્યાસ તે સમવસરણમાં તેમણે મણિ-કનકના સમૂહવડે બનાવેલ અને જાણે ઈંદ્રધનુષ્ય હોય તેવું સિંહાસન રચાવ્યું. પછી ત્રિલોકના નાથ પ્રભુ દેવ, દેવેંદ્ર, નર નરેંદ્રોવડે સ્તુતિ કરાતા, તીર્થને પ્રણામ કરીને સિંહાસન પર બિરાજમાન થયા. જો કે એવા જ્ઞાનથી જિનેશ્વર ગ્યતા રહિત સભાને જાણુતા, તથાપિ કલ્પ-આચાર સમજીને તેમણે ક્ષણમાત્ર ધર્મોપદેશ કહ્યો.
એ પ્રમાણે અનુપમ પરાક્રમવડે આંતર શત્રુઓને પરાસ્ત કરનાર ભુવનગુરૂ વીરના રવિસમાન ચળકતા ચરિત્રમાં સંગમાદિકના પરીષહ સહન કરતાં મેળવેલ જ્ઞાનના લાભવડે નિબદ્ધ આ સપ્તમ પ્રસ્તાવ સંક્ષેપથી સમાપ્ત કરવામાં આવ્યું.
એ રીતે શ્રી મહાવીરચરિત્રને સાતમો પ્રસ્તાવ સમાપ્ત થયો.