________________
. સપ્તમ પ્રસ્તાવ-અમાત્યાદિ ચિંતા અને અભિગ્રહષણ. ૩૫૫ રાજ્ય-લક્ષમ્યાદિક છે. તે જે નાશ પામે તે બીજું બધું વૃથા છે. ' એમ તેમના કહેતાં, દધિવાહન રાજા જીવ લઇને લાગ્યું. ત્યારે શતાનીક રાજાએ પોતાના સૈન્યમાં ઉદ્ઘોવણું કરાવી કે-“હે દંડનાયક, સુભટ પ્રમુખ સૈનિકે ! હવે આ નગરીમાં જે વસ્તુ જેને રૂચે, તે ઈચ્છા મુજબ લઈ
. મારી જરા પણ શંકા લાવશે નહિ.”એમ રાજારા જાહેર થતાં સૈનિકેએ કિલ્લે ભાંગી નાખે, ગેપુરના કવાટ તેડી પાડ્યા અને સમસ્ત નગરીને લુંટવા લાગ્યા. એમ અસમંજસ પ્રવર્તતાં, દધિવાહન રાજાની પટરાણી ધારિણી પિતાની વસુમતી પુત્રી સહિત આમતેમ પલાયન કરતાં એક રાજસેવકને હાથ ચડી. શતાનીક રાજા પણ વાંછિતાર્થ સંપાદિત થતાં પિતાની નગરી ભણું પાછો ફર્યો. પછી તે રાજપુરૂષ, ધારિણી રાણીના રૂપ, લાવણ્ય, અને સૌભાગ્યથી મોહ પામી, માર્ગે જતાં તે લેકેને કહેવા લાગ્યું કે
આ મારી પત્ની થશે, અને આ કન્યાને વેચી નાખીશ. ” આ વચન સાંભળતાં ધારિણી ભયભીત થઈને ચિંતવવા લાગી કે- અહા ! સમસ્ત ભુવનમાં પ્રગટ અને ચંદ્ર સમાન ધવલ કુળમાં ચેટક રાજાના ઘરે મારે જન્મ શા માટે થયેઅથવા તે જેને સામતો પિતાના શિર ઝુકાવી રહ્યા હતા એવા દધિવાહન રાજાએ મને પટરાણીના પદે શા માટે સ્થાપી? વળી તેમ છતાં જિનમુખથી પ્રગટ થયેલ શાશ્રવણથી ઉત્પન્ન થયેલ અને અકાર્યથી વિમુખ એવી બુદ્ધિ, સદા મારા મનમાં કેમ વાસ કરી રહી છે? વળી હીનસવ અને મર્યાદા રહિત આ રાજસેવક મને ઉદ્દેશીને એમ શા માટે બેલે છે કે “ હું એને મારી મહિલા બનાવીશ.” તે હે પાપી જીવ! આવું પૂર્વે કદી ન સાંભળેલ વચન સાંભળતાં અદ્યાપિ કેમ, નીકળી તે નથી? હે નિલ જજ ! શું શીલભંગને સહન કરીશ? શિવહાસ્ય અને હંસ સમાન ધવલ એવા શીલને કુલીન કાંતાઓ, ગજકર્ણ સમાન પિતાના ચંચલ જીવિતના કાજે કદાપિ મલિન થવા દેતી નથી. અથવા તે ઉત્સંગમાં સદા ઉછરેલ આ મારી દુહિતા પરહાથમાં ગયેલ અને વિરહ-સંતપ્ત બની પિતાના જીવિતને કેમ ધારણ કરી શકશે ?” એ પ્રમાણે સંકલ્પ–કલ્પનાથી ઉત્પન્ન થતા તીવ્ર દુઃખથી જાણે નિભ્રંછના પામેલ હોય તેમ તેણીને જીવ હૃદય ભેદીને નીકળી ગયો. તેણુનું અકાળ-મરણ જોઈ. તે સેવક પુરૂષે વિચાર કર્યો કે“અહા હું દુર્વચન બે કે “આ મારી મહિલા થશે.” એ મહાનુભાવો કઈ ઉત્તમ પુરૂષની વાર્તા સંભવે છે, કે જેથી મારું દુર્વચન સાંભળતાં હૃદ. યમાં સંક્ષોભ થવાથી મરણ પામી, તે હવે અહીં ગઈ વસ્તુને શોક શે.