________________
•
પણ પ્રસ્તાવ-બિભેલક યક્ષના પૂર્વભવનું સુરસેન ચરિત્ર.
૨૯
* ત્યાં વસ્ત્ર રહિત આગળ ઉભા રહેલા જિનેશ્વરને જોતાં, ભારે ક્રોધાનલ પ્રગટતાં
અરે ! આ તે શરૂઆતમાં જ અમંગલરૂપનગ્ન દીઠે, માટે એ અમંગળ એને જ અર્પણ કરૂ' એમ ચિંતવી લેહઘણું લઈને તે સ્વામીને મારવા દોડ્યો. એવામાં ભગવંત કેમ વિચારે છે ? તે જાણવા નિમિત્તે ઈદ્ર અવધિજ્ઞાનથી જોયું. એટલે પર્વોક્ત વ્યતિકર તેનાં જોવામાં આવ્યું, જેથી એક નિમેષ માત્રમાં મણિકુંડલથી શેતે શક તે સ્થાને આવ્યું અને પિતાની શક્તિથી તે લેહઘણુ ઘાતકના માથે જ તેણે માર્યો, તેનાથી ઘાત પામતાં તે તરતજ પંચત્વ પાપે. પછી ત્રણ પ્રદક્ષિણપૂર્વક પ્રણામ કરીને ઇંદ્ર ભગવંતને કહેવા લાગ્યો કે-“હે સ્વામિન્ ! અનુપમ કલ્યાણના કારણરૂપ અને લેક–લચનને આનંદ પમાડનાર એવા તમને જોઈને પાપીઓ કેમ પ્રબ કરતા હશે? ત્રિકરણ શુદ્ધિથી જીવરક્ષા કરવાને ઇચ્છતા એવા તમારા પર દુખ બુદ્ધિ કેમ પ્રવતતી હશે ? શું અમૃતને પણ કઈ વિષ બુદ્ધિથી સમજી લેતા હશે? અથવા તે મૂઢ જનની અવશ્ય એવી જ મતિ હેય. હે નાથ ! અમારા દેવત્વના દિવ્ય માહાસ્યની સંપત્તિ ખરેખર વિફલ છે કે જે તમારી આ પદ નિવારવામાં કૃતાર્થ થતી નથી. અથવા તે પ્રભુભક્તિ પણ ભલે નિશ્ચળ હોય, છતાં જ્યાં સુધી પાશ્વસ્થ ભકતે સયત્ન સદા તમને સેવતા નથી ત્યાં સુધી તે ભક્તિ પણ લક્ષ્યમાં કેમ આવી શકે ?” એ પ્રમાણે સારી રીતે ઉપસર્ગ કરનાર જન અને સ્વભક્તિને દૂષિત બતાવી, ભારે ખેદ પામતે દેવેંદ્ર નમીને પિતાના સ્થાને ગયે સ્વામી પણ વિહાર કરતાં ગ્રામાકર નામના સંનિવેશમાં ગયા. ત્યાં બિભેલક નામે યક્ષ હતા. તે પૂર્વભવે સમ્યકત્વને સ્પશી આવેલ હોવાથી પ્રતિમાસ્થ પ્રભુને જોતાં ભારે પ્રમોદ પામે અને પરિમલને લીધે ભ્રમર સમૂહથી વ્યાપ્ત એવી અભિનવ પારિજાત-મંજરીવડે તથા બાવનાચંદનથી મિશ્ર કુંકુમ અને કપૂરના વિલેપ નવડે તેણે પરમાદરથી પ્રભુની પૂજા કરી. હવે તે બિભેલક યક્ષ પૂર્વભવે કેણ હતે? તે ચરિત્ર આ પ્રમાણે છે – | મગધ દેશના શ્રીપુર નગરમાં મહાસેન નામે રાજા અને તેની શ્રી નામે ભાર્યા હતી. તેમને બધી કળા અને વિજ્ઞાનમાં પ્રવીણ એ સૂરસેન નામે પુત્ર હતા. તે યોવનમાં આવ્યા છતાં, પ્રવર રૂપવતી રમણીઓ તરફ પણ દષ્ટિ નાખતું ન હતું. બહુ સમજાવ્યા છતાં લગ્નની વાત તેણે સ્વીકારી નહિ, પરંતુ મુનિવરની જેમ વિકાર રોકીને તે વિચિત્ર વિચક્ષણ સાથે વિનોદ કરવામાં કાળ વિતાવતા હતા. પિતાના પુત્રને એવી સ્થિતિમાં જોઈ અત્યંત