________________
૧૪ પ્રસ્તાવ–કુમાર સનિવેશમાં શ્રી મુનિચંદ્રાચાય .
૨૭૯
કે
તે અત્યારે કહી શકાતુ નથી. ' પછી સ્વામી કુમાર નામે સંનિવેશમાં ગયા અને ત્યાં ચંપકૅરમણીય નામના ઉદ્યાનમાં લાંખી ભુજા કરીને કાયાત્સગ–ધ્યાને રહ્યા. તે ગામમાં અપરિમિત ધન, ધાન્યથી સમૃદ્ધ અને મદિરાપાનમાં અત્યંત આસક્ત એવા કુવનય નામે કુ ંભાર રહેતા, તેના મકાનમાં પાર્શ્વનાથના શિષ્યા કે જેઓ સ્વસમય અને પરસમયના અર્થ જાણુવામાં નિપુણ, ભવસાગરમાં પડતા પ્રાણીઓના ઉદ્ધાર કરવામાં સમર્થ, છત્રીશ ગુણુ–રત્નાનાં નિધાન, યથાપષ્ટિ પ્રકૃષ્ટ યતિ-ક્રિયા પ્રરૂપવામાં પરાયણ, અનેક દેશાંતરથી આવેલા શિષ્ય-ભ્રમર। જેમની પાસે શ્રુત-મકરનું પાન કરી રહ્યા હતા એવા મુનિચંદ્ર નામે આચાર્ય રહેતા. તે અત્યંત વૃદ્ધતાને પામતા ચિતવવા લાગ્યા “કે– સર્વજ્ઞપ્રણીત ધર્મને મેં સવત્ર વિસ્તાર કર્યાં અને મિથ્યાત્વ-માહિત ઘણા પ્રાણીઓને પ્રતિખાધ પમાડ્યા. યથાશક્તિ સૂત્રાગ્રંથી શિષ્યા નિષ્પન્ન કર્યા અને આબાલ-વૃદ્ધ ગચ્છનું ચિરકાલ પરિપાલન કર્યું, તે હવે મારે યથાશક્તિ શરીરને વિશેષ કસવું તે યુક્ત છે; કારણ ઉદ્યમ તા સર્વત્ર કરવા.' એમ ચિતવી તેમણે પેતાના પદે ગુણવડે પ્રતિનિધિરૂપ વન નામે શિષ્ય સ્થાપ્યા, અને તેને ગણુની અનુજ્ઞા આપતાં જણાછ્યું કે-‘હે વત્સ ! જેમ મે પ્રયત્નપૂર્વક ગચ્છ સભાન્યા તેમ તારે પણ સદાકાળ એને સંભાળવા, તેમજ પરિશ્રમની દરકાર ન કરતાં તારું શિષ્યાને સિદ્ધાંતની દેશના પણ આપવી. એમ કરવાથી તુ ઋણમુક્ત અને ક રહિત થઇશ. હે ભદ્રે ! ત્રણે ભુવનમાં એ કરતાં અન્ય કઇ પણ કલ્યાણુરૂપ નથી, તે સુખશીલ થઇને તું વૃથા એ હારીશ નહિ. હું મુનિએ !. તમે બધા એનાં વચન પ્રમાણે પ્રવત્તજો. કદાચ ફાઇવાર તમારી નિભ્રંછના કરે, તેા પણ એના ચરણ-કમળને તમે કદી મૂકશે। નહિ. તેમજ મેં પૂર્વે તમને કઈ પણ સમ્યક્ પ્રકારે ગુણામાં ન સ્થાપ્યા અથવા અસ્થાને શિક્ષા આપી, તે બધું મને ક્ષમા કરજો.' એ પ્રમાણે તત્કાલને ઉચિત વિધિ કરી, ધીર એવા મુનિચ'દ્રાચાર્ય દુષ્કર જિનકલ્પ આદર્યું. એકદા ખાર પ્રકારની ભાવના ભાવતાં, તપ, સત્ત્વ, સૂત્ર, એકત્વ અને બલરૂપ પાંચ પ્રકારની તુલનાએમાં ખીજી સત્ત્વ તુલનામાં આત્માને તેએ ભાવવા લાગ્યા.
એવામાં અહી મધ્યાહ્ન સમયે ગોશાળાએ ભગવંતને કહ્યું કે- હું ભગવન્ ! ચાલા, અત્યારે ખરાખર વખત થયા છે. આપણે શિક્ષા નિમિત્તે ગામમાં જઈએ. ' સિદ્ધાર્થે આણ્યે- અમારે ભ્રમણ કરવું નથી. ' એટલે