________________
GE
શ્રી મહાવીરચરિત્ર.
કાઇ તથાવિધ શ્રમણ કે બ્રાહ્મણ કરી શકે તેમ નથી જ. ' એમ નિશ્ચય કરી કાલ્લાગ ગામમાં બહાર અને અંદર તે ખારીક દૃષ્ટિથી જેટલામાં જુએ છે તેવામાં કાચાત્સર્ગસ્થ ભગવત તેના જોવામાં આવ્યા. તેમને જોતાં હષઁથી રેશમાંચિત થઇ વદન વિકારી, જાણે ચિ'તામણિ પામેલ હાય તેમ પેાતાને માનતા ગોશાળા ત્રણ પ્રદક્ષિણા દઇ, પ્રભુના પગે પડ્યો અને અંજલિ જોડીને કહેવા લાગ્યા કે–‘ હે નાથ ! તમે અસાધારણ ગુણુ–ગણુના રત્નાકર અને ત્રિભુવનને પૂજ્ય છે. વળી લેાકેાના આધારની દરકાર કરતા નથી, જેથી હું તમને વિનંતિ કરૂં છું કે પૂર્વે વસ્ત્રાદિકના પરિગ્રહને લીધે હું દીક્ષાને ચાગ્ય ન હતા, પરંતુ અત્યારે તે ત્યાગ કરી દેવાથી હું ચાગ્ય થયા છું; માટે હું ત્રિલેાક-દિવાકર ! તમે મારે સ્વીકાર કરા કે જેથી હું તમારા શિષ્ય થાઉં. હવે ચાવજીવ તમે જ મારૃા. ધર્મગુરૂ છે. હે નાથ ! તમારા અલ્પ વિરહ થતાં પણ ફૂટી જતુ મારૂં હૃદય ફરી સમાગમની ઇચ્છાથી મહાકષ્ટે અટકાવી રાખ્યુ છે. હું જાણું છું. કે વીતરાગમાં સ્નેહ કરતાં તે નભતા નથી, છતાં પ્રેમાધીન સ્વચિત્તને હુ' કોઈ રીતે અટકાવી શકતા નથી. અને વળી ખીજું તા દૂર રહેા, પણ વિક સિત નૂતન કમળ સમાન મનહર દ્રષ્ટિથી જે તમે નીહાળશે, તે પણ સમજી લઈશ કે તમે મારે સ્વીકાર કરી લીધેા: ’ એ રીતે સવિનય અને સપ્રેમ ગેાશાળાના કહેવાથી પ્રેમવિકાર-વિચાર રહિત છતાં ભગવતે તેના વચનના સ્વીકાર કર્યાં. ભવિષ્યમાં અનથ કરનાર અને અતિ દુષ્ટ એવા ગાશાળાને પ્રભુ જાણતા હતા, છતાં પ્રભુતજના પ્રત્યે મહાત્માએ કદાપિ વિમુખ થતા નથી.
એ પ્રમાણે શિષ્યભાવે સ્વીકારેલ ગોશાળા સહિત સ્વામી સુવણૅ ખલ નામના સંનિવેશ તરફ ચાલ્યા. ત્યાં માર્ગમાં ગાવાળા મોટી થાળીમાં બહુ દૂધ લઈ અખંડ નવા ચેાખાથી દૂધપાક રાંધતા, તેમને જોતાં ગોશાળે કહ્યું કે- હું ભગવન્ ! મને ક્ષુધા બહુ લાગી છે, માટે અહીં આવે. પાયસ જમીએ. એવામાં લાંબા વખતે અવકાશ મળતાં સિદ્ધાર્થે જણાવ્યુ કે− હે ભદ્ર ! તું ખેદ ન કર. એ થાળી અધવચમાં ભાંગી પડશે.’ એટલે પેાતાના દુષ્ટ સ્વભાવને લીધે વચનને મિથ્યા કરવાને ઈચ્છતા તેણે જઈને ગાવાળાને કહ્યુ` કે–‘અરે ! આ દેવાય ભૂત-ભાવીને જાણનાર એમ કહે છે કે-એ દૂધની થાળી અધવચ ફૂટી પડશે, માટે તેને ખરાખર રાખો. ' એમ સાંભળતાં ભયભીત થઈ વાંસના પત્ર-દળા તે ભાજનને મજબૂત વીંટાળીને તેએ રાંધવા માંડ્યા. એવામાં ઘણા
.