________________
૨૬૦.
શ્રી મહાવીરચરિત્ર.
તેને ઘર્ષણ કરતાં, અને તેમ કરતાં તે ચલિત ન થયો એટલે તેઓ અન્ય લેકેને કહેવા લાગ્યા કે-“દેવાર્થે દષ્ટિવિષ સપને શાંત કર્યો. હવે તે કેઇને બાળ નથી.” એટલે લોકે આવી સ્વામીને અને સર્પને પણ વંદન કરી મહિમા ગાવા લાગ્યા. વળી અન્ય પાંગનાઓ પણ ઘી કે માખણ વેચવા ત્યાંથી જતાં-આવતાં, તે સર્પને ઘી ચોપડવા લાગી. તે વૃતના ગંધથી ખેંચાઈ આવેલ કીડીઓએ પિતાના તીર્ણ મુખથી ડંખ મારી, દેહમાં તીવ્ર વેદના ઉપજાવ્યા છતાં બહુ જ સમતાથી તે બધું સહન કરતાં, અર્ધા માસની સંલેખનાપૂર્વક કાળ કરી, સહસાર દેવકમાં અઢાર સાગરોપમના આયુષ્યવાળો તે દેવ થયે.
એ પ્રમાણે ચંડકૌશિકને સુખપરંપરામાં જોડી, ત્રિભુવનના એક દિનકર એવા વીર જિનેશ્વર ત્યાંથી નીકલતાં ઉત્તરવા ચાલ સંનિવેશમાં ગયા. ત્યાં પક્ષક્ષમણના પારણે ગેચરીએ ચાલ્યા અને અનુક્રમે નાગસેન ગૃહસ્થના ઘરે ગયા. તે દિવસે ત્યાં બાર વરસે તેને પુત્ર આવેલ હોવાથી મહોત્સવ ચાલતા અને સ્વજને જમતા હતા. તેમણે સ્વામીની રૂપસંપત્તિથી આનંદ પામતાં, પ્રભુને પરમાત્રથી પ્રતિલાવ્યા. એવામાં “અહો ! દાન, અહો દાન.” એમ બેલતાં, વસ્ત્રક્ષેપ કરતાં, કનક વરસાવતાં, ચતુર્વિધ વાદ્યો વગાડતાં, ગધેદિક વરસાવતાં, પંચવર્ણનાં પુષ્પો નાખતાં, ગાયન અને નૃત્ય કરતાં, હર્ષપૂર્વક ત્રિપદી પછાડતાં અને સ્તુતિ કરતાં સુરાસુર અને ખેચરથી આકાશ સંકીર્ણ થઈ ગયું. ભગવંત પારણું કરીને ત્યાંથી તાંબી નગરીમાં ગયા. ત્યાં નમતા સામતના મુગટવડે જેનું પાદપીઠ અલંકૃત છે, સમ્યગ્દર્શનવડે યથાસ્થિત જિનેપદિષ્ટ છવાદિ તત્વના વિસ્તારને જાણનાર, અને પરમ શ્રાવક એ પ્રદેશી નામે રાજા હતો. ભગવંતને આવેલ જાણી, ચતુરંગ સેના તથા સમસ્ત નગરજને સહિત તે વંદન કરવા ચાલ્યા. ત્યાં પ્રભુને જેમાં ત્રણ પ્રદક્ષિણાપૂર્વક પરમ આદરથી વંદન કરીને તે આ પ્રમાણે સ્તુતિ કરવા લાગ્યો કે-“હે ભુવનના એક નિશાકર! સાદર દેવેંદ્રોથી વંદિત, મલ રહિત, હિતકારી અને અંધકારને પરાસ્ત કરવામાં દિવાકર સમાન હે નાથ ! તમે જય પામે. કરૂણારસથી, ભવ-ગ્રીષ્મવડે તપ્ત થયેલા સત્વરૂપ તરૂસમૂહને શાંત કરનાર એવા હે જિનનાથ ! પૂર્વોપાર્જિત પુયે જ તમે દષ્ટિગોચર થયા છે. હે ભુવનના એક બાંધવ! જ્યાં તમારૂં મુખ-કમળ દષ્ટિગોચર થાય છે, તે જ દિવસ પ્રશસ્ત અને તે જ સમય સમસ્ત સુખના કારણરૂપ છે. જે મહારૂં ઉત્તમાંગ તમારા ચરણ-સ્પર્શથી પવિત્ર થયું, તેથી અતિનિસાર