________________
૨૪૦
શ્રી મહાવીરચરિત્ર.
vvvvvvvv
સ્થાને પૂજનીય છે. ત્યારે ગોભદ્રે કહ્યું- હે ભગિની ! એ વિદ્યાસિદ્ધ કોણ છે? તેનું શું નામ છે? અને આ મહાપ્રભાવી કેમ છે ? વળી તારી મેટી ભગિની એને કેમ અનુસરે છે ? તે બધું મને કહી સંભળાવ. મને ભારે કૌતુક થાય છે. ચંદ્રલેખા બોલી–ભલે કહું છું, સાંભળો - એ કામરૂપ નામની ગિનીએ પરવરેલ ડમરસિંહને ઈશાનચંદ્ર નામે પુત્ર છે. એણે પ્રથમ અનેક પ્રકારની વિદ્યાઓ સાધી, ખલના વિના સકળ કામિત સિદ્ધિની ઇચ્છાથી કાત્યાયની દેવીની આગળ એક લાખ ને આઠ શિવ-પળેથી હોમ કર્યો. તેટલા હોમથી પણ જ્યારે દેવી સંતુષ્ટ ન થઈ
ત્યારે તરવાર ખેંચીને તે પિતાની ડેક છેદવા લાગે અને પિતાના જીવિતની દરકાર ન કરતાં તેણે અર્ધ ડેક સુધી તરવાર ચલાવી. તેટલામાં તરતજ કયાંકથી રૂદ્રા દેવી આવી ગયા અને કહેવા લાગી કે-“અહા ! પુત્ર ! આ તે મહાકણ, તું આવું ભયંકર કામ શા માટે કરે છે?” એમ બોલતાં દેવીએ તેના હાથમાંથી તરવાર તરત લઈ લીધી ત્યારે સાધક બોલ્યા કે-“હે દેવી ! મારા એટલાથી જ તમે પ્રસન્ન થાઓ અને શિર-કમળની પુજા સ્વીકારે ? એટલે દેવી બેલી કે- હે પુત્ર! તારા આ સાહસથી હું સંતુષ્ટ થઈ છું, માટે વર માગી લે. હવે દેહપીડાથી સર્યું. તેણે કહ્યું- હે સ્વામિની ! જે ખરેખર તું સંતુષ્ટ થઈ હોય, તો તમે મને જે પુત્ર કહીને બેલા, એજ મને વર આપ કે હવે પુત્રબુદ્ધિથી મને જે?” એમ તેના બેલતાં સર્વ સમીહિતાર્થને સાધનાર રક્ષાવલય આપી, તેનું વચન સ્વીકારીને તે દેવી અદશ્ય થઈ ગઈ. એટલે એ પણ જાણે ત્રણે લોકનું રાજ્ય પામ્યું હોય તેમ પિતાને માન, રક્ષાવલયને ધારણ કરતે, સર્વત્ર ખલના વિના ગતિ કરતાં તે ગર્વિષ્ઠ થઈને પૂરવા લાગે. હવે તે એ રાજાઓને ગણકારતું નથી, મોટા ભયની દરકાર કરતા નથી. અને સ્વરછેદપણે લીલાએ ગમન કરતાં એ પિતાના બળથી યમને પણ હસી કહાડે છે. અંતઃપુરમાં વસે છે અને કુલીન કાંતાઓ સાથે વિષયભોગ ભેગવે છે. પિતાની પ્રવર મંત્રશકિતથી દૂર રહેલ વસ્તુને પણ ખેંચી લે છે. જ્યારથી કાત્યાયનીએ એની ભુજાએ રક્ષાવલય બાંધેલ છે ત્યારથી એ મને વાછિત પામી શકે છે. એવામાં એકદા સમસ્ત પૃથ્વી-મંડળમાં ફરતાં એ વિદ્યાસિદ્ધ, રામાઓથી રમણીય એવા જાલંધર નગરમાં આવ્યું. ત્યાં જોગણીઓના મધ્યમાં પ્રવર શણગાર પહેરી બેઠેલી મારી જયેષ્ઠ ભગિની ચંદ્રકાંતાને એણે જોઈ એટલે તેના પ્રવર રૂપ અને યૌવનાતિશયથી રજિત થયેલ એ સદ્ધર્મની દરકાર વિના તેની સાથે બળાત્કારથી પ્રસંગ કરે છે.