________________
પંચમ પ્રસ્તાવ-વિદ્યાસિદ્ધ પુરૂષને સંગ.
૨૩૭
શું કરવું છે ? ચાલો, હજી તે એક પહોર દિવસ વીત્યે છે, સૂર્યના કિરણો તપ્યા નથી અને આપણે છેડે માર્ગ જ ચાલ્યા છીએ.” ગંભદ્ર બોલ્યા
જો એમ હોય, તો તમે જાણો.” પછી તે બંને આગળ ચાલ્યા અને બપોર થતાં ઘણું વૃક્ષેથી વ્યાપ્ત એવા એક ઉદ્યાનમાં જઈ પહોંચ્યા. ત્યાં નિર્મળ જળથી પરિપૂર્ણ, કમળ, કૈરવ અને કલ્હારના પરાગથી પીળા બનેલા રાજહંસવડે જેને તીરભાગ શેભાયમાન છે એવી એક મોટી તલાવડી જોવામાં આવતાં, તેમાં પ્રવેશ કરીને મુખશુદ્ધિ તથા મજન કર્યું. પછી ગેભદ્ર દેવસ્મરણ કરવા લાગ્યો અને સિદ્ધપુરૂષ સમાધિમાં બેઠે. એવામાં મંત્રના પ્રભાવે બહુ લક્ષ્ય વસ્તુયુક્ત ગુણસમૃદ્ધ અને ઘણુ શાકાદિથી પરિપૂર્ણ એવી રસવતી ઉતરી અને સુવિનીત પરિજને જાણે અર્પણ કરેલ હોય તેમ કટેરા, થાળ, દવ અને કડછી સહિત બધાં સાધને તેની સમક્ષ હાજર થયાં. આવો પરમ અદ્દભુત વ્યતિકર જોતાં ગભદ્ર ભારે આશ્ચર્ય પામ્યો. ત્યાં વિદ્યાસિદ્ધે કહ્યું કે હે ભદ્ર! હવે તૈયાર થા અને ભજન કર.” એટલે “જેવી આપની આજ્ઞા” એમ તેનું વચન સ્વીકારી ગોભદ્ર ભોજન કરવા બેઠે ત્યારે વિદ્યાસિદ્ધ તેને પીરસવા લાગે. અનુક્રમે ગંભદ્ર ભજન કરી લેતાં વિદ્યાસિદ્ધ પોતે જમવા બેઠે અને ભદ્ર તેને પિરસવા લાગ્યું. એમ ભેજનાદિક સમાપ્ત થતાં વિદ્યાસિદધે એક હંકારમાત્ર કરતાં જ થાળપ્રમુખ સહિત રસવતી અદશ્ય થઈ ગઈ. પછી માધવીલતાગૃહમાં જરા વાર વિસામે લઈ, ખેદરહિત હૃદયે વિવિધ કથા કરતા તેઓ આગળ ચાલ્યા અને જતાં જતાં રાત્રીનો વખત થતાં ગભટ્ટે જણાવ્યું કે-“હે આર્ય! કેયલના કંઠ સમાન શ્યામ તિમિરસમૂહ ચોતરફ પૂરી વળે છે, પૃથ્વીના ઉંચા-નીચા પ્રદેશ હવે જોવામાં આવતા નથી, લેચન નિદ્રાના યોગે મંદ થઈ ઘુમ્યા કરે છે અને પ્રયત્નપૂર્વક ચલાવતા પણ ચરણો ચાલતા નથી; માટે ગામમાં ચાલો અને વિશ્રાંતિ લઈએ.” સિદ્ધ બેલ્યો- હે સોમ્ય ! એક મુહૂર્તમાત્ર ઉતાવળો ચાલ. ગામમાં જવાની શી જરૂર છે?” ગાભટ્ટે કહ્યું- ભલે, જેવી ઈરછા.” પછી એક પહોર આગળ ચાલી, એક પ્રદેશમાં તેઓ છેલ્યા. એટલે વિદ્યાસિદધે પદ્માસન લગાવી, શ્વાસ-વાયુ રેકીને ધ્યાન શરૂ કર્યું. એવામાં કનક-કળશો સહિત, રણઝણાટ કરતી કિંકિણીઓ વડે રમણીય, સુશ્લિષ્ટ અને દઢ એવા સ્થિર તથા મોટા સ્તંભેથી શોભાયમાન, સારી રીતે ચિતરેલ ચિત્રોવડે શોભતી વેદિકાયુક્ત, બાહ્યપ્રદેશમાં સ્થાપન કરેલ મેટા પલંગથી બિરાજીત એવું એક પ્રવરવિમાન આકાશથકી ઉતરીને તરત જ વિદ્યાસિદ્ધ સમક્ષ પૃથ્વી