________________
શ્રી મહાવીરચરિત્ર. મસ્તક નમાવ્યું; તેમજ મસ્તકે અંજલિ જો પરમ ભક્તિથી તે લાંબે વખત આ પ્રમાણે ભગવંતની સ્તુતિ કરવા લાગ્ય
હે નાથ ! આંતર શત્રુને નાશ કરનાર, ધર્મની આદિ કરનાર, સ્વયમેવ બંધ પામનાર, પુરૂષોત્તમ, પ્રસિદ્ધ ધર્મ-તીર્થ પ્રવર્તાવનાર એવા હે જિન ભગવદ્ ! આપને નમસ્કાર છે. વળી તે નિષ્કામી ! સમસ્ત સમૃદ્ધિ પામનાર, નિરુપદ્રવ, અચલ, અનંત સુખ સંપાદિત કરનાર, બાધા રહિત તથા સંસારરૂપ ભયંકર અટવીમાં પડેલા પ્રાણીઓને સાર્થવાહ સમાન એવા હે દેવ ! તમે જયવંતા વર્તે. હે પરમેશ્વર ! તમે ત્યાં ગર્ભગત છતાં અખલિત જ્ઞાન-લોચનથી કિંકરતુલ્ય અને અહીં રહીને પણ નમસ્કાર કરતાં એવા મને આપ જોઈ શકે છે. ”
એ પ્રમાણે સ્તુતિ કરી, પૂર્વાભિમુખ સિંહાસન પર બેસતાં દેવેંદ્રને આવા પ્રકારને સંકલ્પ ઉત્પન્ન થયો–“ અહા ! તીર્થકર ભગવંત કદાપિ તુચ્છકુળ, દરિદ્રકુળ, કૃપણુકુળ કે ભિક્ષુકકુળને વિષે ઉત્પન્ન થયા નથી, થતા નથી અને થશે પણ નહિ પરંતુ સમસ્ત ભવનમાં શ્લાઘનીય એવા ઉગ્રભેગી રાજકુળ, ક્ષત્રિયકુળ, ઈક્વાકુકુળ, હરિવંશપ્રમુખ કુળને વિષે ઉત્પન્ન થાય છે, છતાં કદાચ કઈ કર્મવશે હીનકુળમાં અવતર્યા હોય, તે પણ જન્મ પામ્યા પહેલાં ઇદ્રો તેમને ઉત્તમ કુળમાં સંક્રમાવે છે, કારણકે તેમની આજ્ઞાને શિરસાવંદ્ય કરનારા ઈદ્રિને એ આચાર છે, માટે મારી પણ એ ફરજ છે કે એ ચરમ તીર્થનાથને આ બ્રાહ્મણ-કુળથકી સંક્રમાવી કાશ્યપ ગોત્રના સિદ્ધાર્થ નરેદ્રની વાશિષ્ટ ગોત્રની ત્રિશલાદેવીના ઉદરમાં સ્થાપન કર્યું, અને ત્રિશલાને ગર્ભ દેવા નંદાની કુખમાં સંક્રમાવું. ” એમ ચિંતવી ઇંદ્ર પિતાના હરિણગમેષી સેનાપતિને ત્રિશલાદેવીના ઉદરમાં ગભ સંક્રમાવવાની આજ્ઞા કરી. એટલે ઈદ્રને આદેશ થતાં ઉત્તર વૈક્રિયરૂપ ધારણ કરી તે હરિણગમેલી દેવ મન અને પવ. નના જેવી ગતિથી તરતજ દેવાનંદા બ્રાહ્મણ પાસે પહોંચે. તેને અવસ્થાપિની નિદ્રા આપીને તેના ગર્ભમાંથી ભગવંતનું અપહરણ કર્યું. એવામાં તે બ્રાહ્મણી પણ તત્કાલ પિતાના વદન-કમળમાંથી ચદે મહામે પ્રતિનિવૃત્ત થતાં જોઈ નિદ્રા રહિત થઈ. જાણે ઉરથળમાં ગાઢ તાડના પામી હોય અથવા જાણે જરાના વેગથી વિધુર-વ્યાકુળ બની હોય તેમ શરીરે નિસ્તેજ બની અહા ! મારા ગર્ભનું હરણ થયું.” એમ લાંબે વખત પિતાના આત્માને નિંદતી, હસ્તતલ પર કપોલ રાખી તે ભારે શોક કરવા લાગી.
એવામાં આ જ જંબુદ્વીપમાં ભરતક્ષેત્રના તિલક સમાન ભારે ઉંચા કિલ્લાનેલઈને વિપક્ષના પક્ષ તરફથી થતા ભયને પ્રતિહત કરનાર તથા વિચિત્ર પ્રાસા