Page Text
________________
ચતુથ પ્રસ્તાવ–નરસિ’હ રાજાની કથા.
૧૬૧
એક દિવસે રાજાએ નરવિક્રમને કહ્યું— હે પુત્ર! પૂર્વ પુરૂષાએ પ્રવર્તા. વેલ માનું પાલન કરતાં અને શઠે જનાને શિક્ષા કરતાં આટલા કાળ મે રાજ્ય પાળ્યું, પરંતુ અત્યારે મારા કરતાં શરીર-ખળે પુણ્ય-પ્રકર્ષે તથા પરાક્રમમાં તું અધિક સમ ડાવાથી રાજ્યના મહાભાર સ્વીકાર. પૂર્વી–પ્રવાહ પ્રમાણે જનપદ–દેશનું રક્ષણ કર અને હું પૂ પુરૂષોના ધર્મમાગે પ્રવર્તીશ. ’ કુમાર એલ્યા— હૈ તાત ! એ વિચારથી વિરામ પામે. તમારા દર્શોનના ઉત્સુક હું. લાંખા કાળે અહીં આવ્યા છુ, જેથી અત્યારે એ પ્રસ્તુત કા ના પ્રસંગ નથી. હાલ તા તમે અમુક વરસ ઘરવાસમાં રહેા. ’ રાજાએ કહ્યું— હે વત્સ ! શ્વેત કેશથી વ્યાસ આ મસ્તકને જોતા નથી શુ ? આ હાડિપંજર જેવા શરીરને કેમ અવલાકતા નથી ? અલ્પ ચાવતાં પણ આ દંત—પતિ ક ંપતી રહે છે, ઢષ્ટિથી વસ્તુ જોવાનું કામ થતુ નથી, આખા શરીરે વળિ વ્યાપ્ત છે; તેમજ સમસ્ત કામ સાધવામાં દેહ પશુ અશક્ત બનેલ છે. હું પુત્ર ! મારી આવી સ્થિતિ શું તું સાક્ષાત જોઇ શકતા નથી ? એમ પશ્ચિમ દિશામાં પહોંચેલ રિષિબ અને પ્રભાતના શશિમંડળ સમાન, અત્યંત જીણુ થયેલ વૃક્ષના પત્રતુલ્ય તથા અસ્ત પામેલા સૂના વખતે સકાચ પામતા કમળવન સમાન,પૂર્વની શાભા નષ્ટ થતાં પેાતાના શરીરની અસ્તવ્યસ્ત અવસ્થા સાક્ષાત્ જોયા છતાં હું એક ક્ષણુવાર પણ ઘરમાં કેમ રહી શકું ? માટે એવા આગ્રહ મૂકી દે, મારૂ વચન માન્ય રાખ અને ધર્મીમાં સ્હાય કરનાર થા. ' એટલે તાતને નિશ્ચય જાણી, પૂર્વે કદિ ન અનુભવેલ દુઃખથી દમાતાં જાણે વાથી તાડિત થયેા હાય, જાણે લેપથી ઘડાયેલ હોય, જાણે પત્થરમાં કાતરાયેલ હોય અથવા જાણે ચિત્રમાં આળેખાયેલ ડાય તેમ ક્ષણવાર સ્થિર બેસીને તે અત્યંત રાવા લાગ્યા; એટલે રાજાએ કામળ વચનેાથી તેને શાંત કર્યાં. કુમારે મહાષ્ટે રાજ્યાભિષેક કબૂલ કર્યાં. પછી પ્રશસ્ત દિવસ આવતાં સ` સામગ્રી સહિત મત્રી, સામત, મિત્ર પ્રમુખ મહાજન સમક્ષ રાજાએ નરવિક્રમને પેાતાના સિહાસન પર બેસાર્યાં અને એક સેા આઠ કળશેાવડે મહાવિભૂતિપૂર્ણાંક રાજ્યાભિષેક કર્યો. એટલે સામા તથા નગરના પ્રધાન જનાએ તેને પ્રણામ કર્યાં. પછી રાજાએ ભારે આદરપૂક તેને શીખામણ આપતાં જણાવ્યું કે—“ હે વત્સ ! જો કે તું પાતે ન્યાય, વિનય, સત્યાદિ ગુણગણુરૂપ મણિના ભંડાર–મહાસાગર છે, તથાપિ કઇંક તને શિખામણ આપવાની જરૂર છે. આ રાજ્યલક્ષ્મી પડેલ વિનાના અ ંધત્વરૂપ, મદ્યપાન વિના મર્દજનક અને સૂર્ય-ચંદ્રના કિરાને અસાધ્ય અધકારરૂપ છે; માટે તારે એવી રીતે વવું' કે ચંદ્રમા સમાન ધવલ કુળને કલંક ન લાગે, લાંબા વખતથી સતેજ થયેલ પ્રતાપ-પાદપ-વૃક્ષ ખ ંડિત ન થાય, નીતિ–કમ
ર૧
| SR No. | 005748 |
| Book Title | Mahavir Charitra Bhashantar |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Gunchandra Gani |
| Publisher | Atmanand Jain Sabha |
| Publication Year | 1938 |
| Total Pages | 550 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 12 MB |