________________
શ્રી મહાવીરચરિત્ર.
કેઈ મહાપુરૂષ છે” જેથી સામે આવીને તેણે નેહપૂર્વક ઉચિત આદર-સત્કાર કર્યો. પછી તેણે બતાવેલ ઘરના એક ભાગમાં કુમાર ઉતર્યો, તેમજ નિષ્કારણ વત્સલતાથી પાટલ એક ભ્રાતાની જેમ તેની ભક્તિ કરવા લાગ્યા. કુમાર પણ ત્યાં રહેતાં પોતાના ટેળાથી ભ્રષ્ટ થયેલ વાનરની જેમ દિવસ પસાર કરવા લાગ્યા.
એકદા પૂર્વે લાવેલ દ્રવ્ય ખલાસ થતાં પાટલે કુમારને કહ્યું “હે ભદ્ર! મહાશ! વ્યવસાય વિના નિર્વાહ કેમ ચાલે? માટે આલસ્ય તજી મારા બાગને એક ભાગ લો. ત્યાં પુષ્પ વિણું, વિવિધ માળાઓ ગુંથીને રાજમાર્ગ પર વેચે, કે જેથી તારે નિર્વાહ સુખે ચાલી શકે. એટલે તે ચિંતવવા લાગ્યો કે–“વિધાતા વિસટશ કારણેથી જે જે પ્રકારે નિષ્ઠુર પટહ વગાડે, તે તે પ્રકારે ધીર પુરૂષ હસતે મુખે નાચે છે.” એમ ધારી ક્ષત્રિય ધર્મને અયોગ્ય છતાં તેના આગ્રહથી કુમારે તે સ્વીકારી લીધું. પછી પ્રતિદિવસે શીલવતી સાથે, માળીએ બતાવેલ બગીચાના એક ભાગમાંથી તરૂ–પુ લાવી, તેની માળાઓ ગુંથી, પાટલની ભાર્યા સાથે શીલવતી તે વેચવા માટે રાજમાર્ગ પર જવા લાગી. તેનાથી બહુ ધન મળવા લાગ્યું. એ રીતે પ્રતિદિન પુષ્પવિક્રયથી સુખે નિર્વાહ ચાલતે. - એકદા વિકસિત પુષ્પમાળાઓ લઈ શીલવતી રાજમાર્ગમાં ગઈ. તેના રૂપ,
વન, લાવણ્ય અને સૈાભાગ્યમાં આસક્ત થયેલ એકદેહિલ નામે કોટ્યાધિપતિ વહાણવટી ત્યાં આવ્યું. તેણે શીલવતીને કહ્યું- હે ભદ્ર! આ માળાઓ કેટલામાં મળી શકે?” તે બેલી–પાંચ સોનામહેરમાં.” એટલે તેણે વિચાર કર્યો કે " दानेन वैराण्युपयान्ति नाशं, दानेन भूतानि वशीभवन्ति ।
ને દીસ્ક્રિર્મવન્વષ્ટા, રાનપરં નો વીમતિ વતુ” { અર્થ-દાનથી વૈર શાંત થાય છે, પ્રાણીઓ વશ થાય છે, ચંદ્રમા સમાન નિર્મળ કીર્તિદાનથી વધે છે, માટે દાન સમાન બીજી કઈ શ્રેષ્ઠ વસ્તુ નથી.
એમ ધારી તેનું મન હરવાને તેણે ત્રણ સેનામહેર આપી, જેથી હર્ષ પામતાં તેણુએ દેહિલને પુષ્પમાળાઓ આપી. ત્યારે નગ્ન થઈને વણિકે જણાવ્યું—“હે ભદ્રે ! આજથી એ માળાઓ બીજા કોઈને આપીશ નહિ. અધિક કીમત આપીને પણ હું જ એ લઈશ.” એ વાત શીલવતીએ સ્વીકારી, એટલે બંને પોતપોતાના સ્થાને ગયા. એમ તે દેહિલ દરરોજ તેની પાસેથી પુષ્પમાળાઓ લેવા લાગે અને અધિક ધનના લેભથી શીલવતી તેને જ આપતી હતી.
એવામાં એક દિવસે બીજા બંદરે જવા માટે વિવિધ અમૂલ્ય કરીયાણાં ભરી વહાણને તેણે સમુદ્રકાંઠે તૈયાર રખાવી શીલવતીને જણાવ્યું છે