________________
૭૬ .
ઉલ્લાધરાધવ : એક અધ્યયન
दधिमुख ! मुखे सेनायास्त्वं भव प्लवंग जे
र्वज गज ! दिशं वामां भीम ! त्वमाश्रय दक्षिणाम् । बलमखिलमप्येतच्चिन्त्य' त्वयाऽवहितेन यत
सुरगुरुरपि स्तोतुं शक्तिं गवाक्ष मवाक्षमः ।। ६-२४ एकोऽपि लङ्कमभियोध्युमिच्छत्य खण्डदोर्दण्डमर्दोऽण्डदोऽयम् ॥
અથાત્ અંગદ એકલા જ લંકા પર ચડાઈ કરવા માટે પૂરતા છે એમ હીને અખ ડ બાહુબળવાળે અંગદ લકા પર ચઢાઈ કરવાની પૃચ્છા દર્શાવે છે. કાપવિષ્ટ કુમુદ યુદ્ધમાં બધી દિશામાં સૈન્ય ગોઠવે છે અને યમ જેવા ફરે છે.
એિમાં અગ્રણી ૨ંભ નામને વાનર સુભટ રણાર’ભ કરવાને વેગથી ઉતાવળા થઈ ગયા છે. યુદ્ધની તૈયારીથી ટાંપીને બેઠેલે વિનંત કોપાવિષ્ટ થઈ તે વારંવાર લંકા તરફ જોયા કરે છે. નીલ રણને માટે એકદમ તૈયાર થઈ ગયા છે. स एष नीलः प्रवणो रणाय ।
શત્રુના દર્ષને ગળી જવામાં કુશળ એવા તેજસ્વી સુષેણુ, યુદ્ધમાં મનવાળા પનસયોધ્યુમનસ: વનસઃ। વગેરે સૈન્યની વિવિધ દિશામાં યુદ્ધ માટે ગોઠવાઈ ગયા છે શરભ-વૃષભ, ગંધમાદન વગેરે બીજા અસખ્ય વાનર સુભટો યુદ્ઘ માટે એકદમ ગાવાઈ ને બરાબર ટાંપીને રહેલા છે.” આ ઉપરાંત રામ- કા* માટે સદ તત્પર એવા પરાક્રમી સુગ્રીવ પોતાના બાહુબળથી શત્રુને તૈયાર થઈ ગયા છે.
ચડવા માટે
सुग्रीवेण समीरिता सरभसं धावन्त्यमी वानराः ॥
લક્ષ્મણ યુદ્ધ માટે ધ ષ ધારણ કરે છે. વાલિના હૃદયને વીંધનાર રામ શત્રુઓના ગતે નિમૂલ કરવા તૈયાર થયેલા છે.
વાનરોને સુગ્રીવે ઉત્સાહ આપ્યો અને યુદ્ધ માટે વેગથી તે ધસ્યા છે. વિભીષણ રામને રાવપક્ષના યુદ્ધની તૈયારીનું વર્ષોંન જે રીતે કરે છે. તેમાં યુદ્ધ માટેના ઉત્સાહ અને વેગ સુંદર વરતાય છે. તેમાં ય ખાસ કરીને અમુક નામના વાનર સુભટ સાથે અમુક નામના રાક્ષસ સુભટ યુદ્ધ કરવા માટે જંગથી ધસતા હાવાનુ નિરૂપણ કર્યુ છે તેમાં યુદ્ધવીર રસ સ્પષ્ટ અને સરસ રીતે નિરૂપાયા છે.