________________
ભર્તૃહરિકૃ
અવ૦-સ્વાભાવિક કટાક્ષ વગેરે ભાવ સ્ત્રીઓને અલંકારની પેઠે શાલા આપે છે ને શસ્ત્રની પેઠે પુરુષાનાં.હૃદયને ભેદે છે. शालिनीवृत्त
भ्रूचातुर्यात्कुञ्चिताक्षाः कटाक्षाः स्त्रिग्धा वाचो लजितांताश्च हासाः । लीलामन्दं प्रस्थितं सस्मितं च स्त्रीणामेतद्भूषणं चायुधं च ॥ ३ ॥
ભ્રકુટીનાં ચાતુર્ય થી સંકાચવાળાં નેત્રકટાક્ષા, પ્રેમવાળાં વચના, લજ્જાવાળાં હાસ્યા, લટકાથી મ≠ મઢ ચાલવું અને મંદુ મટ્ઠ હાસ્ય, આ સઘળાં સ્ત્રીનાં અલંકાર અને શસ્ત્ર છે. ૩
અવનીચેના એ શ્લેાકેાથી શૃંગારના આલંબનરૂપ સ્ત્રીનું વર્ણન કરવામાં આવે છે.
शिखरिणीवृत्त
क्वचित्सुभ्रूभङ्गैः क्वचिदपि च लज्जापरिगतैः क्केचिद्भोतित्रस्तैः क्वचिदपि च लीलाविलसितैः
नंनोढानामेतैर्वदनकमलनेत्रलसितैः
स्फुरन्नीलाब्जानां प्रकरपरिकीर्णा इव दिशः ॥ ४ ॥
કોઇ વેળા સુંદર ભ્રૂકુટિભગવાળાં, કોઇ વેળા લજ્જાથી કરેલા હાવભાવવાળાં, કાઇ વેળા ભયથી ચમકેલાં, કાઇ વેળા લીલાથી કરેલા હાવભાવવાળાં તેમ જ નેત્રના વિલાસવાળાં
૧૨ સ્થિત ’ કૃતિ ઝુ. કે. હૈં. હિ. નિ. લા. ચ પાયાન્તરમ્। ૨ ‘હષિકૂ૦િ’કૃતિ નિ. રા. પટાન્તરમ્।
રૂ છુમારીનામેતેને(મ)નયુમીને હિી' કૃતિ યુ. કે. ફ્રજિ તથા ચનિ. લા. પાયાન્તરમ્।