________________
સવવેદાંત-સિદ્ધાંત-સારસંગ્રહ પુરુષની સેવા, તીર્થાટન, પિતાના આશ્રમધર્મમાં નિકા, યમમાં આસક્તિ અને નિયમનું અનુસરણ–આટલાં ચિત્તને નિર્મળ કરનારું છે, એમ તેના અનુભવી-વિદ્વાને કહે છે. ૩૬૮
कट्वाललवणात्युष्णतीक्ष्णरुनविदाहिनाम् । पूतिपर्युषितादीनां त्यागः सत्त्वाय कल्पते ॥ ३६९ ॥
કડવા, ખાટા, ખારા, અતિ ગરમ, તીખા, લૂખા, અત્યંત દાહ કરનારા, દુર્ગધી અને વાસી પદાર્થોને ત્યાગ સવગુણને ઉત્પન્ન કરવા સમર્થ થાય છે. ૩૬૯
भत्या सत्त्वपुराणानो सेवया सत्त्ववस्तुनः। मनुवृत्या च साधूनां सत्ववृत्तिः प्रजायते ॥ ३७० ॥
સાત્વિક પુરાણે સાંભળવાથી, સાત્ત્વિક વસ્તુ સેવવાથી અને સજજનેને અનુસરવાથી, સત્વગુણવાળી વૃત્તિ ઊપજે છે. ૩૭૦
यस्य चित्तं निर्विषयं हृदयं यस्य शीतलम् ।। तस्य मित्रं जगत्सर्वे तस्य मुक्तिः करस्थिता ॥ ३७१ ॥
જેનું ચિત્ત વિષયેરહિત હોય અને જેનું હૃદય શીતલશાંત હય, તેનું સર્વ જગત મિત્ર બને છે; અને મુક્તિ તેની હથેળીમાં જ રહે છે. ૩૭૧
हितपरिमितभोजी नित्यमेकान्तसेवी सकदुचितहितोकः स्वल्पनिद्राविहारः। मनुनियमनशीलो यो भजत्युक्तकाले ૩ મત ( શીવ્ર સાપુ શિરપાવ ( રૂ૭૨
જે મનુષ્ય હિતકારક પ્રમાણસર ભેજન કરે, નિત્ય એકાંત સેવે, એક જ વાર એગ્ય હિત વચન બોલે, અતિ અલ્પ નિદ્રા અને વિહાર કરે, દરેક નિયમો બરાબર પાળે અને જે કાળે જે કરવાનું કહ્યું છે તે બરાબર કરે, તે આ લોકમાં જલદી ઉત્તમ
૧–૨ યમના તથા નિયમના સ્વરૂપ માટે “અપરોક્ષાનુભૂતિ થના ૧૦૪ અને ૧૦૫ મા બ્લેકમાં જેવું.