________________
સવવેદાંત-સિદ્ધાંત–સાસંગ્રહ
A ૬૭ આ બધું વિચારીને ભયનો ત્યાગ કર. તું આત્મા છે. છતાં જડ શરીરમાં ધર્મોને આત્મામાં આરોપી (વ્યર્થ) શોક કરે છે; માટે અજ્ઞાનથી થયેલ બધે ભય છેડી દઈ સુખી થા. ૨૬૫-૨૭૦
શિષ્ય – श्रीमद्विरुक्तं सकलं मृषेति दृष्टान्त एव ह्युपपद्यते तत् । दार्शतिके नैव भवादिदुःखं प्रत्यक्षतः सर्वजनप्रसिद्धम् ।। २७१॥
તે સાંભળી શિષ્ય કહે છેઃ “આપે કહ્યું, કે બધું હું છે, પરંતુ એ દષ્ટાંતમાં જ ઘટે છે, જેના ઉપર દષ્ટાંત આપા છો તેમાં ઘટતું જ નથી; કારણ કે સંસાર વગેરેનાં દુખે સર્વ લેકમાં પ્રસિદ્ધ છે.” ૨૭૧
प्रत्यक्षेणानुभूतार्थः कथं मिथ्यात्वमर्हति । चक्षुषो विषयं कुंभं कथं मिथ्या करोम्यहम् ॥ २७२॥
જે વસ્તુ પ્રત્યક્ષ અનુભવાતી હોય તે ખોટી છે, એમ કેમ કહેવાય? હું મારી નજરે ઘડો જેઉં છું, તેને બેટે કેવી રીતે કહું? ૨૭૨
विद्यमानस्य मिथ्यात्वं कथं नु घटते प्रभो। प्रत्यक्षं खलु सर्वेषां प्रमाणं प्रस्फुटार्थकम् ।। २७३ ॥
હે પ્રભુ! જે વસ્તુ હયાત હોય તેનું મિથ્યાપણું કેમ ઘટે? પ્રત્યક્ષ પ્રમાણ અતિશય ફુટ અર્થવાળું છે, એમ બધા માને છે. ૨૭૩
मर्त्यस्य मम जन्मादिदुःखभाजोऽल्पजीविनः । ब्रह्मत्वमपि नित्यत्वं परमानंदता कथम् ॥ २७४॥
હું મર્ય-મરણધમ છું, જન્મ વગેરેનાં દુઃખ પામી રહ્યો છું અને અલ્પ જીવનવાળો છું; તે મારું બ્રહ્માપણું, નિત્યપણું અને પરમાનંદપણું કેવી રીતે હેઈ શકે ? ૨૭૪
क आत्मा कस्त्वनात्मा च किमु लक्षणमेतयोः। मात्मन्यनात्मधर्माणामारोपः क्रियते कथम् ॥ २७५ ॥
