________________
પાંચમો/ આઠમો ગણ
પાંચમા ગણની નિશાની છે ? નિયમો
આઠમા ગણની નિશાની - ૩ || fમ આદિ વિકારક પ્રત્યય લાગતા અંત્યાનો ગુણ થાય છે.
દા.ત. રિ વિનોમિા નિવમ્ | વિનવાનિ ! તન ને તનોમ . | ||. આ બંને (પ-૮) ગણના ધાતુના અંગમાં અસંયુક્ત વ્યંજન પર
૩ + વાર્વિ-મારિ પ્રત્યય તો ૩ નો વિત્યે લોપ થાય.
ઘ.ત. ' વિન્ધ / વિનુવઃ | વિન્મ / વિનમઃ | I. આ બંને (પ-૮) ગણમાં અસંયુક્ત અંગ ઉપર દિ નો લોપ થાય છે.
દા.ત. 'િ વિનુ | તનું છે તેનું ! V. “' (૯મો ગણ)નું અંગ ‘વિકારક પ્રત્યય પર્વે થાય દાત. વોમિ | અજવમ્ | રવાના અવિકારક વાહ-માદિ-૯ પ્રત્યય પૂર્વે ગુન્ થાય.
દા.ત. ફર્વ કુર્મ કર્યામ્ | ર્યાવ | શેષ અવિકારક પ્રત્યય પૂર્વે થાય દા.ત થઃ | ત |
નવમો ગણ ગણની નિશાની, ના, ના, ૬
“વિકારક પ્રત્યય પૂર્વે 'ના' પ્રતજ્ઞા (ના) - નાનામિ | - અવિકારક વ્યંજનાદિ પ્રત્યય પૂર્વે ની ' ા.ત. નાનીવઃ |
અવિકારક સ્વરાદિ પ્રત્યય પૂર્વે –' દા.ત. નાના | નિયમો ૧. સી, તૂ, , પૂ અને દીર્ઘ ' કારાંત ધાતુમાં સ્વર હસ્વ થાય છે. ઘ.ત. 'સી' જે સિનાતિ | હૂ કે ગુનાતિ જ કે ગૃતિ | - ૨. ધાતુની વચ્ચે રહેલો અનુનાસિક લોપાય. દા.ત. 'વજ્ર' - વખાસિ | તન્મ - તનતિ |
૩. વ્યંજનાન્ત ધાતુમાં આજ્ઞાર્થ દ્વિતીય પુરુષ એકવચનમાં નીતિ ના. બદલે “મન લાગે. દા.ત. પ્રમ્ () ; પૃહા
37
