________________
૪૩
ઈન્દ્રિયજયાષ્ટક જ્ય કરવા ગ્ય છે. તેમાં દ્રવ્ય જય એ ઈન્દ્રિયની પ્રવૃત્તિને સંકેચ કરવા વગેરે રૂપ છે. ભાવ જય એ આત્માના ચેતના અને વીર્ય ગુણોની સ્વરૂપને અનુકૂલ પ્રવૃત્તિ કરવારૂપ છે. वृद्धास्तृष्णाजलापूर्णैरालवालैः किलेन्द्रियैः। मूर्छामतुच्छां यच्छन्ति विकारविषपादपाः ।।२।।
લાલસારૂપ જળવડે ભરેલા ઈનિદ્રરૂપ કયારાઓ વડે વૃદ્ધિ પામેલા વિષવૃક્ષો ખરેખર આકરી તીવ્ર મૂછ-મોહને આપે છે. सरित्सहस्रदुष्पूरसमुद्रोदरसोदरः। तृप्तिमान् नेन्द्रियग्रामो भव तृप्तोऽन्तरात्मना ॥३॥
હજારે નદીઓ વડે ન પૂરી શકાય એવા
૧ તૃણાવરાઘળું =તૃષ્ણારૂપ જળથી ભરેલા. ચૈિ= ઇન્દ્રિરૂપ, વા=જ્યારા વડે. વૃદ્ધા=વૃદ્ધિ પામેલા, મેટા થએલા. વિજાવિષઘા =વિકારરૂપ ઝેરી ઝાડે. શિ= ખરેખર, અતુ=ઘણી. =મમતાને. ઘેનની અવસ્થાને. ચન્તિ આપે છે, ઉત્પન્ન કરે છે.
૨ સત્સત્રદુqસમુદ્રોરણો =હજારે નદીઓ વડે ન પૂરાઈ શકે એવા સમુદ્રના પેટ જે. રૂદ્રિા :=ઈન્દ્રિયોને સમુદાય. તૃષિમાન-તૃમ. (થત) =નથી. (માટે) સત્તરામના=અતર આત્મા વડે તૃH:=સંતોષી. માથા
