________________
૨૭ ગાષ્ટક ૧૪૯ અક્ષર, શબ્દ વાચ્ય અર્થ, કાત્યદિનું આલમ્બન અને એકાગ્રતા–સિદ્ધસ્મરણ એ પાંચ બાબતને ગોચર જે આચાર તે વેગ કહેવા ગ્ય છે. कर्मयोगद्वयं तत्र ज्ञानयोगत्रयं विदुः।। विरतेष्वेव नियमाद बीजमात्रं परेष्वपि ॥२॥
તે પાંચ યુગમાં બે કર્મચગ-કિયાગ અને ત્રણ જ્ઞાનગ છે એમ જ્ઞાની પુરુષો જાણે છે. એ પાંચ પ્રકારના લેગ વિરતિવંતમાં નિશ્ચયથી હેય છે ને બીજા માર્ગોનુસારી પ્રમુખમાં કેવળ બીજરૂપ હોય છે.
સ્થાન અને શબ્દ એ બને કર્મયોગ છે. કારણ કે સ્થાન સાક્ષાત ક્રિયારૂપ છે અને ઉચ્ચાર શબ્દ ઉચ્ચારણના અંશમાં ક્રિયારૂપ છે. અર્થ, આલમ્બન અને આલંબન રહિત એ ત્રણ જ્ઞાનયોગ છે. કારણ કે અર્થ વગેરે સાક્ષાત જ્ઞાનરૂપ છે.”
૧ તત્ર તેમાં. ક્રમવા બે કર્મ.ગ. (અને) જ્ઞાનોત્રયં ત્રણ જ્ઞાનયોગ. (જ્ઞ ની) વિટું જાણે છે. (એ) વિતેq=વિરતિવંતમાં. નિમાત=અવશ્ય હોય છે. પર્વો બીજામાં પણ. વીમાä=ગના બીજરૂપ છે. "देसे सव्वे य तहा नियमेण सो चरित्तिणो होइ। इयरस्स बोयमित्तं इत्त चिय केइ इच्छंति ॥"
योगविंशिका गा० ३