________________
૧૪ વિવેકાષ્ટક નીલપીતાદિ રેખાઓ વડે મિશ્રતા-ચિત્રવિચિત્રતા ભાસે છે, તેમ શુદ્ધાત્માને વિષે કામક્રોધાદિ વિકારે વડે અવિવેકથી વિકારરૂપ વિચિત્રતા ભાસે છે. પરંતુ શુદ્ધાત્મા નિર્વિકાર છે. यथा योधैः कृतं युद्धं स्वामिन्येवोपचर्यते । शुद्धात्मन्यविवेकेन कर्मस्कन्धोजितं तथा ॥ ४ ॥
જેમ સુભટોએ કરેલા યુદ્ધને સ્વામીને વિષે જ ઉપચાર કરાય છે, સેવકને જય અને પરાજય ઉપચારથી સ્વામીને જ્ય-પરાજય કહેવામાં આવે છે, તેમ અવિવેકે કરેલા કર્મ પુદગલેને પુણ્યાપુણ્ય ફલરૂપ વિલાસ શુદ્ધ આત્મામાં આપાય છે, તેથી તે ઉપચારથી શુદ્ધ આત્માને ગણાય છે.
=ણ. તિમિરાત-તિમિર રોગથી. રક્ષામિત્રનીલ, પીત વગેરે રેખાઓ વડે. મિત્રતા=મિશ્રપણું. મતિ=ભાસે છે. તથા= તેમ. (શુદ્ધ) આત્મનિ આત્મામાં. અજિત =અવિવેકથી. વિ=વિકારો વડે. મિત્રતા=મિશ્રપણું. (ભાસે છે).
૧ ચ=જેમ. જો ત્રયોદ્ધાઓએ. કરેલું. યુદું યુદ્ધ. મિનિઃસ્વામિ-રાજા વગેરેમાં વ=જ. કચિતે આરપાય છે. તeતેમ. વિવેન અવિવેક વડે. વોર્તાિકર્મસ્કન્ધનું પુણ્ય પાપરૂપ ફળ. શુદ્ધાત્મનિઃશુદ્ધ આત્મામાં (આપાય છે).