________________
પ્રતિક્રમણ આદિ ધર્મ ક્રિયાઓમાં ઉલ્લાસ વધતો રહે છે. થાક, કંટાળો નડતો નથી. તેમજ ક્રિયા કરતાં કરતાં ચિત્ત જ્યાં-ત્યાં દોડતું નથી.
ધર્મક્રિયા વખતે ચિત્તમાં બીજી ક્રિયાઓ ભળે છે અથવા ચિત્ત બીજે દોડી જાય છે તેને ક્ષેપ નામનો દોષ કહ્યો છે. બાહ્ય અને અત્યંતર આસન સધાવાથી આ દોષથી ચિત્ત પર રહે છે. એટલે સાધકની યોગસાધના બળદાયી નીવડે છે.
કાઇના અગ્નિના પ્રકાશની પ્રબળતાની જેમ આ ષ્ટિમા આત્મબોધ પ્રમાણમાં પ્રબળ હોય છે એટલે યોગસાધક આત્મા ભ્રાંતદર્શનથી ભરમાતો નથી પણ આત્મયોગમાં લીન રહે છે.
અહીં મિથ્યાત્વની માત્રા અલ્પ હોય છે એટલે તત્ત્વની સમ્યક્ પરિણતિ અધિક પ્રમાણમાં થાય છે. તત્ત્વશ્રમણની ઉત્કટ ઇચ્છા રહે છે તેમજ તે ઇચ્છાની પૂર્તિ કરીને સાધક કૃતકૃત્ય થાય છે.
કૃતકૃત્ય થયેલો તે આત્મા શ્રી જિનેશ્વરદેવના અસીમ ઉપકારોને માથે ચઢાવીને ભાવપૂર્વક નમસ્કાર કરે છે. ભવસાગરથી તારનારા ઉપદેશના દાતા શ્રી જિનેશ્વરદેવને વારંવાર સ્તવે છે. એવા ઉત્તમ ઉપદેશને પામવા બદલ પોતાને બડભાગી માને છે અને મનને આત્મયોગની સાધનામાં ઓતપ્રોત રાખે છે.
૫૦
આઠ દૃષ્ટિની સજ્ઝાય