________________
ભાવાર્થ : બલાદષ્ટિ એટલે બળવાળી દષ્ટિ. આ દૃષ્ટિમાં દર્શન એટલે સત્ શ્રદ્ધાવાળો બોધ પણ પહેલી અને બીજી દષ્ટિ કરતાં વધારે બળવાન હોય છે. વધુ ઊંડી છાપ પાડનારો હોય છે.
આ દૃષ્ટિના પ્રકાશને કાષ્ઠના અગ્નિમાં પ્રકાશ જેવો કહ્યો છે. એટલે તે તૃણ અને છાણાના અગ્નિના પ્રકાશ કરતાં વધુ સતેજ તેમજ અધિક કાળ સુધી ટકી રહે છે.
આ દૃષ્ટિમાં યોગનું ત્રીજું અંગ આસન પ્રાપ્ત થાય છે. આસનની દઢતા હોય છે. જેમ જેમ યમ - નિયમ આત્મામાં પરિણામ પામતા જાય છે, તેમ-તેમ જીવ યોગ માર્ગમાં દઢ સુખાસન જમાવતો જાય છે, સ્થિર થતો જાય છે.
અહીં મુખ્ય ભાર ચિત્તની સ્થિરતા પર છે, આત્મરચના પર છે.
મતલબ કે પર્યકાસન આદિ બાહ્ય આસન ઉપરાંત મુખ્યપણે અત્યંતર આસનની વાત સમજવાની છે.
આ જીવ અનાદિકાળથી પર વસ્તુમાં અધ્યાસ – આસન કરી બેઠો છે, એવી અનાદિની પરવસ્તુની બેઠક ઉઠાવી લઈ, પોતાના આત્મસ્વરૂપમાં આસન કરવું - બેઠક જમાવવી તે પરમાર્થથી સુખાસન છે. - સ્થિર આસનની મનોયોગ ઉપર સાનુકૂળ અસર થતી હોવાથી તે ધર્મધ્યાનમાં સહાયક થાય છે. દેવવંદન, ગુરૂવંદન,
.
ત્રીજી બલાદેષ્ટિની સજઝાય...
••• ૪૯
