________________
એ અડદિટ્ટી કહી સંક્ષેપે,
યોગશાસ્ત્ર સંકેતે જી; કુલયોગીને પ્રવૃત્તચક્ર જે,
તેહ તણે હિત-હેતે જી; યોગીકુલે જાયા તસ ધર્મે,
અનુગત તે કુલયોગી જી; અષી ગુરૂ-દેવ-જિ-પ્રિય, દયાવંત ઉપયોગી જી.
............... ૪ અર્થ : આ આઠ દૃષ્ટિ ભવ્ય પ્રાણીઓના ઉપકારને અર્થે યોગશાસ્ત્ર અનુસાર સંક્ષેપમાં કહી છે.
યોગી બે પ્રકારના છે : (૧) કુલયોગી, (૨) પ્રવૃત્તચયોગી.
તેમાં કુલયોગીઓ પોતાના ચિત્તમાં અહંકારથી એમ માને છે કે – “અમે પણ યોગી છીએ.” તેથી તેઓના હિતને અર્થે આ દૃષ્ટિઓ કહી છે.
હવે તે યોગીઓનાં લક્ષણ બતાવે છે.
જે યોગીના કુળમાં જન્મ્યા હોય તથા જેના ધર્માચાર રૂઢિ માર્ગને અનુસરતા હોય એવા સામાન્ય બુદ્ધિએ વર્તતા સર્વ તાપસાદિ પડ્રદર્શનીઓ તે કુળયોગી જાણવા.
અને જેઓ અષી હોય તથા દેવ, ગુરૂ અને બ્રહ્મચર્યાદિ ગુણ જેમને પ્રિય હોય એવા, વળી દયાવંત અને યતનાવંત હોય તેવા.
૧૭૨ ..
. આઠ દૃષ્ટિની સઝાય