________________
વળી આ દષ્ટિવાળા યોગી-મહામુનિ અહીં ધર્મસંન્યાસના વિનિયોગથી કૃતકૃત્ય થાય છે, તેમનો બેડો પાર થઈ જાય છે. કેવળ લક્ષ્મીને વરે છે.
ભાવાર્થ : ચંદન અને સુગંધ વચ્ચે કેવો સહજ અભેદ પ્રવર્તે છે, તેવો અભેદ આ દૃષ્ટિવાળા મહામુનિ અને ક્ષમાદિ ધર્મો વચ્ચે પ્રવર્તે છે.
આ દષ્ટિવાળા મહામુનિને કોઈ ચંદનનો લેપ કરે કે કોઈ વાંસલા વડે છેદે તો પણ તે બંને તરફ, સમભાવ રાખે છે, તેમના આત્માના કોઈ પ્રદેશમાં પરભાવ હોતો જ નથી, એટલે આત્માથી ભિન્ન એવા દેહના સુખ-દુ:ખ તેમને હોતાં નથી.
વળી આ દષ્ટિ, પ્રવૃત્તિથી ઉત્તીર્ણ આશયવાળી હોય છે. મતલબ કે ચિત્તને કંઈ પ્રવૃત્તિ કરવાપણું રહેતું નથી. એટલે તેની સમસ્ત પ્રવૃત્તિ નિવૃત્તિ થાય છે ને તે આત્મામાં લય પામે છે.
વાસનાનું બીજ સર્વથા બળી જતાં, આત્મા પોતે જ આત્મસ્વરૂપમાં પ્રવૃત્તિ કરે છે અને આવા મફતીઆ દલાલોની ડખલ બંધ થઈ જાય છે.
આમ ચિત્તવૃત્તિનિરોધરૂપ યોગની સંપૂર્ણ સિદ્ધિ અત્રે સંપ્રાપ્ત થાય છે.
વળી આ દૃષ્ટિમાં વર્તતા મુનિરાજને આંતર બાહ્ય નિર્ઝન્થતા હોય છે. એક આત્મા સિવાય અન્ય કોઇના સંગનો
૧૬૪...
.. આઠ દૃષ્ટિની સજઝાય
