________________
સ્વ-રૂપથી ભ્રષ્ટ થનારા દુઃખી જ હોય. સ્વ-રૂપમાં મગ્ન રહેનારા સુખી જ હોય. . .
એક ખીણમાંથી પસાર સિકંદરના સૈનિકોની કૂચ એકાએક અટકી પડી એટલે સિકંદરે ત્રાડ નાખી, આગળ વધો. છતાં સૈનિકો આગળ ન વધી શક્યા. એટલે સિકંદર જાતે આગળ વધવા ટુકડીની મોખરે આવ્યો. તો તેણે ત્યાં એક યોગીને બેઠેલા જોયા.
તેણે કહ્યું, સાંકડી ખીણનો માર્ગ રોકીને આમ ન બેસાય. રસ્તો આપો !
યોગીએ કહ્યું, તડકામાં આડ ન કર. સિકંદર બોલ્યો, તમે જાણો છો કે હું કોણ છું ? યોગી બોલ્યા, મત્સ્ય માનવી.” યોગીની આ આત્મમસ્તી આગળ સિકંદર ઝૂકી પડ્યો.
આત્માના અખૂટ આનંદ અને અનંત સામર્થ્યનો અનુભવ નથી થતો ત્યાં સુધી જ માનવી બાહ્ય ઉપાધિઓ કોટ લગાવીને મિથ્યા મગરૂબી અનુભવતો હોય છે, પણ જયારે સાચો આત્માનુભવ થાય છે, ત્યારે તેને ચકવર્તીપદનું સુખ પણ ધૂળના ફાકડા જેવું ફીઠું - થેંકી દેવા જેવું લાગે છે.
આત્માના બોધનો સ્પર્શ જેમ જેમ અધિક સ્પષ્ટ થતો જાય છે, તેમ તેમ પરપદાર્થજન્ય સુખની લાલસા મંદ-મંદતર બનતી જાય છે.
૧૫૨...,
- આઠ દૃષ્ટિની સઝાય
