Page Text
________________
૧: શ્રી ઋષભદેવ સ્તવન
(૨) નિવિનતા એ શુદ્ધ ક્રિયાનું છેલ્લું લિંગ છે. બીજા વ્યાવહારિક ગમે તેટલાં વિને આવે તેની તે દરકાર ન કરે. આજે લેકિને જવું છે અને કાલે નાતના મેળાવડામાં જવું છે, બપોરે જમણમાં જવું છે અને રાત્રે ઊંઘ આવે છે–આવાં બહાનાં કે પ્રસંગે એ એઠાં તરીકે સેવે નહિ (નિવિદ્ધતા લિંગ). એને મન ક્રિયા એ સર્વસ્વ હોય, એ ક્રિયા કરે ત્યારે જ એના મનમાં મજા આવે અને એ ક્રિયાના પ્રસંગો અને એની તકે શેતે ફરે. એને ગોટા વાળવાનું હોય નહિ, એને બહાનાં શોધવાનું ગમે નહિ અને એ તે ક્રિયા કરે ત્યારે જાણે પિતાને ઘેબર-ઘારીનું કે દૂધપાક-પૂરીનું ભેજન મળે છે એવી એને તૃપ્તિ થાય.
અમૃતક્રિયાનું લક્ષણ ઉપાધ્યાય શ્રી યશોવિજયજી મહારાજે શ્રીપાળના રાસમાં (ખંડ ચોથે, કાળ પહેલી) બહુ સ્પષ્ટ રીતે આપ્યું છે. તેઓ સાતમી ગાથામાં કહે છે :
તર્ગત ચિત્ત સમય વિધાન, ભાવની વૃદ્ધિ ભવય અતિઘણે છે;
વિસ્મય પુલ પ્રમોદ પ્રધાન, લક્ષણ એ છે અમૃતક્રિયા તણે છે. જે ક્રિયા કરતા હોય તે જ ક્રિયાને તેને ઉપગ થતો હોય (૧); સમયવિધાન એટલે પૂર્વ-પુરુષોએ જે સમયે જે ક્રિયા કરવાની કહી હોય તે સમય સાધ(૨);
સમયેચિત ક્રિયા કરતું હોય તેમાં અંદર ચિત્તને ઉલ્લાસ હેય અને ક્રિયા કરનારની પરિણામધારી વૃદ્ધિ પામતી ચાલે (૩); - ક્રિયા કરતી વખતે એને સંસારને સાચો ભય લાગે, એને જન્મ-જરા સરણના ફેરા આકરા લાગે, એને ખાડામાં પડવા-આખડવાને કંટાળે આવે (૪); ( ક્રિયાથી પિતાને ખૂબ લાભ થનાર છે, ક્રિયામાં પુછતર સાધ્યને કારણતા છે, એ વિચારથી એના મનમાં અસાધારણ ચમત્કાર લાગે, એને વિશિષ્ટ આશ્ચર્ય લાગે (૫);
એને ક્રિયા કરતી વખતે રોગમ થાય, આખા શરીરની રેમરાજ હર્ષથી પુલક્તિ થાય; જણે કાંઈ નૂતન વસ્તુ મેળવું છું એ વિચારે એ ખુશખુશ થઈ જાય (૬);
અને એને અંદરથી ખૂબ હરખ થઈ જાય, મિરાજી ઊભી થવા ઉપરાંત એને આત્મિક સુખાનુભવ થાય (૭).
* આંધળાને એચડતી આંખ મળી જાય કે લડાઈમાં મોટી જીત થાય, તે વખતે જે આનંદકલેલ અંદર જામે છે, તેને હરખ-હર્ષ કહેવામાં આવે છે. આવું અમૃત-ક્રિયાનું વર્ણન શ્રી મયણાસુંદરી પિતાની સાસુ કમળપ્રભા પાસે કરી રહી હતી. એ કહેતી હતી કે આજે સાયં પૂજામાં મને એટલે આનંદ થયે, મને ભય કે હર્ષનું કેઈ બીજું કારણ ન હોવા છતાં મારા આખા શરીરમાં એને રે ગમ થયે અને હજુ પણ મારા દિલમાં એ હર્ષ ઊભરાઈ રહ્યો છે કે હજુ પણ મારા મનમાં આનંદ સમાતું નથી.
આવા પ્રકારની અંદરથી જાગતી અને જામતી પુલકેગમની રેખાને અમૃતક્રિયા કહેવામાં આવે છે. એવા પ્રકારની પૂજા જીવનમાં એકાદ વખત થઈ જાય તે પણ પૂજા કરવાના અનેક
| SR No. | 005730 |
| Book Title | Anandghan Chovisi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Motichand Girdharlal kapadia, Ratilal D Desai |
| Publisher | Mahavir Jain Vidyalay |
| Publication Year | 1985 |
| Total Pages | 540 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 12 MB |